خب بذارید یه بحث بامزه رو شروع کنیم! حتماً اسم فایبرومیالژیا به گوشتون خورده، همون بیماری مرموز که باعث دردهای مزمن و خستگی عجیب تو بدن میشه. یکی از چالش‌های مهم برای آدم‌هایی که با این بیماری سروکله می‌زنن، حساسیت زیاد و همیشگی بدن به محرک‌های حسی ساده‌س؛ یعنی بدنشون نمی‌تونه خوب جلوی بمبارون اطلاعات اضافی رو بگیره و خیلی راحت حساس میشه. اسم این مشکل رو علمی‌تر بخوایم بگیم، میشه Sensory Gating، یعنی فیلتری که بدن باید بزنه روی اطلاعات حسی که از بیرون میاد، ولی اینجا خوب کار نمی‌کنه.
حالا تو این تحقیق، اومدن یه روش جالب رو تست کنن که ببینن میشه کاری کرد بدن این افراد بهتر با این هجوم اطلاعات کنار بیاد یا نه. اسم این روش هست transcranial direct current stimulation یا به اختصار tDCS. بخوام خیلی راحت توضیح بدم، این یعنی با یه جریان خیلی آروم برق، یه ناحیه مشخص از مغز رو تحریک می‌کنن. “Anodal tDCS” هم نوع خاصشه که جریان مثبت میزنه به مغز (یعنی اون نقطه رو فعال‌تر می‌کنه!).
توی این مطالعه، ۳۹ خانم میان‌سال (سن ۴۳ تا ۷۱ سال، میانگین حدود ۵۵ سال) که فایبرومیالژیا داشتن، شرکت کردن. این شرکت‌کننده‌ها به طور تصادفی به دو گروه تقسیم شدن: یه گروه که واقعاً با tDCS تحریک شدن (۱۷ نفر) و یه گروه کنترل یا شَم (۲۲ نفر) که شبیه‌سازی بود و در اصل برقی دریافت نکردن (برای اینکه مغز گول بخوره!).
قبل و بعد از انجام tDCS، اومدن از همه‌شون سیگنال‌های مغزیشون رو اندازه گرفتن اونم موقعی که با یه سری محرک حسی تکراری (مثل دو تا ضربه زود پشت سر هم روی انگشت اشاره سمت راست) سر و کار داشتن. مثلاً هر بار دوتا محرک تکراری پشت سر هم به انگشت طرف وارد می‌کردن و واکنش‌های مغزی‌ش رو ثبت می‌کردن. تو این آزمایش‌ها، دنبال چندتا سیگنال مغزی خاص بودن که اسمشون هست P50 و N100 (اینا نام قله‌های ثبت شده امواج مغزی‌ان که معمولاً برای سنجش عملکرد مغز سر اطلاعات حسی چک میشن)
نتایج جالب بود! برخلاف انتظار، تو امواج P50 و N100 تغییر خاصی دیده نشد، اما یه قسمت دیگه به اسم Late Positive Complex یا همون LPC جواب داد. کلاً LPC نشون‌دهنده نحوه پردازش اطلاعات پیچیده‌تر تو مغزه. اینجا دیدن که tDCS باعث شد فاصله سیگنال S1 و S2 (که نشونه قدرت Sensory Gatingه) تو نیمکره راست مغز (یعنی سمت مخالف اون بخشی که تحریک انجام می‌شد) بیشتر بشه و تو نیمکره چپ (همون سمت تحریک‌شده) کمتر بشه!
نکته بامزه‌ش اینه که چرا این تفاوت تو دو طرف مغز رخ داده، هنوز معلوم نیست و محقق‌ها هم گفتن باید بیشتر بررسی بشه. اما در کل این پژوهش نشون داده که به کمک تحریک مغزی با جریان ضعیف (همون anodal tDCS)، واقعاً میشه نوع عملکرد مغز رو تو آدم‌های دچار فایبرومیالژیا کمی تغییر داد و شاید در آینده راه‌حل بهتری برای کم‌کردن حساسیت‌های اضافی پیدا کرد!
پس خلاصه حرف‌مون چیه؟ فیلتراسیون اطلاعات حسی یا Sensory Gating توی فایبرومیالژیا مشکل داره، اما شاید با یه برق خوشحال‌کننده! مغز دوباره بتونه خودش رو ریکاوری کنه و حداقل بخشی از حساسیت‌ها رو کنترل کنه. باید دید تحقیقات بعدی چی میشن، اما فعلاً خبر خوبیه!
منبع: +
