خب ببین، رابطه بین معلم و دانشآموز تقریباً مهمترین چیزیه که تو مدرسه اتفاق میفته! مخصوصاً وقتی پای دانشآموزایی وسطه که نیازهای ویژه دارن (بهش میگن SEN یا Special Educational Needs که یعنی دانشآموزایی که یه جورایی به کمک یا توجه بیشتری تو یادگیری نیاز دارن، مثلاً ممکنه مشکلات یادگیری یا جسمی داشته باشن). این رابطه فقط تو نمره گرفتن دانشآموزا تاثیر نداره، بلکه روی حال خوب و رشد اجتماعی و عاطفیشون هم تاثیر داره.
حالا یه چیز مهم اینه که دانشمندا چند تا عاملو پیدا کردن که کیفیت این رابطه فوقالعاده مهم رو رقم میزنه. یه عامل مهمش اینه که معلم چقدر میتونه “ذهنخوانی” کنه یا به اصطلاح علمیش “mentalization”!
یعنی اینکه معلم بتونه فکر و احساسات دانشآموز رو حدس بزنه و بفهمه چی تو سرش میگذره. مثلاً اگه دانشآموز ناراحته، معلم واقعاً بفهمه چرا ناراحته، نه اینکه اشتباه برداشت کنه.
یاد گرفتن کنترل احساسات توسط معلمها هم این وسط کلی اهمیت داره (بهش میگن “مهارت تنظیم هیجانی” یا Emotion Regulation). یعنی معلم بتونه وقتی خودش عصبی یا ناراحته، قاطی نکنه و بتونه درست رفتار کنه.
یه موضوع داغ تو این تحقیقات این بود که ببینن بین معلمهای زن و مرد چه فرقی هست. نتیجهش جالبه: معلمهای زن بیشتر دنبال اینن که بفهمن دانشآموز تو سرش چی میگذره و معمولاً کمتر آدمها رو اشتباه برداشت میکنن. یعنی آمار میگه خانم معلمها بهتر تو ذهن خوانیان!
از اون طرف، هر چی یه معلم مهارت ذهن خوانیاش بالاتر باشه و بتونه خوب حدس بزنه دانشآموز چه حالی داره و از درونش مطمئنتر باشه، رابطهش با دانشآموز هم نزدیکتر و بهتر میشه. اما برعکس، اگه معلم موقع کنترل احساساتش مشکل داشته باشه یا معمولاً احساسات و فکرای دانشآموز رو اشتباه بفهمه، این نزدیکی و رابطه خوب خیلی سختتر میشه.
دانشمندا میگن برای اینکه بدونیم دقیقاً چه اتفاقی بین معلمهای نیازهای ویژه و دانشآموزهاشون میافته، باید تحقیقات بیشتر و با ابزارهای کاملتر انجام بشه. یعنی کاملاً واضحه که این رابطهها فقط به یه فاکتور وابسته نیست و باید دقیقتر بررسی بشه.
در کل، اگه یه معلم واسه خودش تمرین کنه که بهتر احساسات دانشآموزو بشناسه، و یاد بگیره احساسات خودش رو هم کنترل کنه، کلی میتونه به خودش و دانشآموز کمک کنه تا هم تو درس پیشرفت کنن هم حالشون خوش باشه. مخصوصاً واسه اون دانشآموزایی که نیاز بیشتری دارن.
در آخر، خلاصه بگم: اگه معلم باشی یا با دانشآموزای خاص سروکار داری، به این فکر کن که چطوری میتونی بیشتر بفهمی چی تو دلشونه و باهاشون نزدیکتر شی. این یکی از کلیدهای موفقیته!
منبع: +