حتماً اسم تیکتاک رو شنیدی، دیگه الان کسی نیست که ندونه این اپلیکیشن ویدیوهای کوتاه چقدر پرطرفدار شده. اگه تا حالا امتحانش نکردی، باید بدونی کلی فرق داره با شبکههای اجتماعی قبلتر. بخصوص چیزی که تیکتاک رو خاص کرده، الگوریتمشه. حالا شاید بپرسی الگوریتم یعنی چی؟ الگوریتم اینجا یعنی یه سری دستور و فرمول که بهطور خودکار تصمیم میگیره چه ویدیوهایی رو جلوی چشم تو بذاره تا بیشتر خوش بگذره و توی اپ بمونی!
این مقاله اومده بررسی کنه که این شیوه جدید چی داره به زندگی اجتماعی ما اضافه یا حتی کم میکنه. یعنی فقط بحث فان بودن تیکتاک نیست، بلکه تاثیرش رو نحوه ارتباط آدمها و حتی تغییرات اجتماعی بزرگتر هم بررسی میکنه.
بیاین چند تا نکته مهم رو با هم مرور کنیم:
۱. صفحه “For You” و یه جور معاشرت بدون ارتباط
بزرگترین ویژگی تیکتاک همون صفحه “For You” ـه، همون جایی که اپ هر روز بهترین یا جالبترین ویدیوها رو شخصیسازیشده برات میاره. اینجوری لازم نیست حتماً دوست یا فالوور داشته باشی تا محتوا ببینی. یعنی آدمها توی تیکتاک میتونن با کلی ویدیو و آدم جدید روبهرو شن بدون اینکه حتی کسی رو دنبال کنن! یه جوری ارتباط اجتماعی قطعوصلهای به وجود میاره که ” disconnected sociability ” هم براش استفاده میشه — یعنی معاشرتی که خیلی سطحیه و الزامی به دوستی یا همصحبتی نداره.
۲. مقاومت بیصدا و زیرپوستی
شاید جالب باشه بدونی تو همون بستر مخصوص الگوریتم محور، یه نوع مقاومت زیرپوستی به اسم “infrapolitical resistance” در حال شکلگیریه. این اصطلاح یعنی آدمها گاهی بدون سر و صدا و خیلی ریز و نامحسوس، حرف خودشونو میزنن یا به مسائلی اعتراض میکنن. مثلاً با روشهای خلاقانه یا حتی با شوخی، نقد خودشون رو میرسونن. این مدل اعتراضات شاید تو نگاه اول جدی به نظر نیاد، ولی جمع که میشه میتونه روی جامعه تاثیر بذاره و تغییر ایجاد کنه.
۳. خلاقیت، قلب تجربه تیکتاک
یکی دیگه از چیزهایی که تیکتاک آورده وسط، اهمیت خلاقیت تو روند مصرف محتواست. یعنی نه فقط سازندهها، حتی کسی که مصرفکننده ویدیوهاس هم داره با خلاقیت و سلیقه انتخاب میکنه چی ببینه و چی نبینه. تیکتاک فضای بازی داده تا هر کسی بتونه با ایده خودش تبدیل بشه به یک پدیده اجتماعی کوچیک. همین باعث میشه تیکتاک معنی بیشتری پیدا کنه و فقط یه اپ سرگرمی نباشه.
در کل، این مقاله میگه اون چیزی که تیکتاک رو متفاوت و تاثیرگذار کرده، مدل خاص “ارتباطات عمومی” ـیه که میسازه. اما این مدل رو فقط میشه وقتی خوب فهمید که توی زندگی روزمره و خردخرد آدمها دنبال تاثیرش باشیم. یعنی باید ببینیم تو واقعیت چطور این اپ روی رابطهها، مقاومتها و حتی شور و خلاقیت روزای ما تاثیر گذاشته.
پس دفعه بعد که تیکتاک میچرخونی، بدون فقط داری ویدیو نمیبینی؛ داری تو یه دنیای اجتماعی جدید نفس میکشی که ممکنه کمکم توی خیلی چیزها تغییر ایجاد کنه!
منبع: +
