خب، بذارین یه خبر حسابی داغ رو براتون بگم! دونالد ترامپ، همون رئیس‌جمهور سابق آمریکا که همیشه عاشق اینجور کارای پر سروصداس، تو هفته اول ریاست‌جمهوریش دوباره گفت می‌خواد ساخت چیپ و پردازنده‌ها رو بندازه تو خاک آمریکا و قراره یه تعرفه عجیب غریب ۱۰۰ درصدی بزاره روی واردات چیپ‌ها و نیمه‌رساناها. حالا چیپ و نیمه‌رسانا (Semi-Conductor)، دقیقا همون مغز تکنولوژی این روزائه که تو هر چیزی از گوشی و لپ‌تاپ گرفته تا ماشین و یخچال هست!
اما حالا یه نکته خیلی جالب این وسطه: ترامپ گفته اگه شرکتت تو آمریکا داره کارخونه می‌زنه – یا حتی اگه فقط قول داده که بزنه – از این تعرفه‌ها معافه! یعنی تقریباً یه راه گریز خیلی گنده باز کرده برای شرکت‌ها. انگار می‌گه: “تا وقتی که نشون بدی دوست منی، دستت بازه!”
تو همون کنفرانس خبری که اپل اومد و گفت قراره صد میلیارد دلار (آره، ۱۰۰ میلیارد دلار خودمونی!) تو آمریکا سرمایه‌گذاری کنه، ترامپ یه مجسمه طلا و شیشه هم از اپل گرفت (یه جور هدیه لاکچری از تیم کوک رئیس اپل)، و بعدش اعلام کرد: “اپل حالا معافه! اگه داخل آمریکا بسازی یا حتی فقط قول بدی بسازی، هیچ مالیات وارداتی بابت چیپ بهت نمی‌زنیم.” حتی گفتش اگر «تو فرآیند ساخت باشی، یا فقط قولش رو بدی (مثل خیلی شرکتا)، اصلاً نگران نباش! تعرفه‌ای درکار نیست.»
ولی اگر یه شرکت فقط ظاهر قضیه رو بازی کنه و بعدش عمل نکنه، ترامپ تهدید کرد که بعداً همه چیز رو حساب می‌کنه و باهاشون تسویه می‌کنه! این یعنی شرکت باید واقعاً بره دنبال کارخونه‌سازی وگرنه باید پاشو حساب کنه.
حالا بیایم ببینیم اصلاً این تعرفه ممکنه به کیا بخوره؟ واقعیت اینه که اکثر شرکت‌های بزرگ ساخت چیپ مثل TSMC تایوان، AMD، و بقیه، یا قبلاً تعهد دادن تو آمریکا سرمایه‌گذاری کنن یا الان دارن روش کار می‌کنن. مثلاً همین TSMC که اکثر چیپ‌های خفن و آینده‌دار رو می‌سازه، پارسال گفته بود می‌خواد ۱۰۰ میلیارد دلار تو آمریکا خرج کنه! AMD هم یه جوری داره به همین سمت می‌ره.
یه نکته بامزه‌تر هم اینه که ترامپ خیلی درباره تولیدکننده‌های چیپ صحبت می‌کنه ولی مثلاً اپل خودش سازنده چیپ نیست! اپل فقط طراحشه و ساخت همش با امثال TSMC و سامسونگه. یعنی عملاً شاید این قانون بیشتر قراره شرکتایی رو هدف بگیره که مصرف‌کننده چیپن تا خود سازنده‌ها.
یه چیز دیگه رو هم فراموش نکنین: تا حالا ترامپ چند بار تهدید تعرفه داده بود، ولی عملاً اجرا نکرده بود. مثلاً تو ژانویه و فوریه هم پارسال گفته بود تعرفه می‌ذاره، ولی آخر سر تو آوریل تعرفه‌ها رو از روی چیپ و لپ‌تاپ و موبایل برداشت. تازه این بار هم دقیق نگفت که این تعرفه‌ها کی واقعاً اجرایی می‌شن!
یه نکته جالب اقتصادی هم اینه که لیسا سو (رئیس AMD) گفته چیپ‌هایی که تو آمریکا ساخته می‌شن، نسبت به چیپ‌های ساخت بیرون ۵ تا ۲۰ درصد گرون‌تر درمیاد. یعنی حتی اگه همه چیز طبق فرمایش ترامپ پیش بره، باز هزینه‌ها می‌ره بالا و شاید در نهایت مشتری‌ها باید پول بیشتری بدن.
در کل ترامپ تا حالا کلی قانون تعرفه‌ای برای کشورهای مختلف گذاشته و بعضی‌هاش از فردا (۷ آگوست) قراره اجرا بشن. اما درباره این قضیه چیپ‌ها، فعلاً فقط تهدیدش سر زبوناست و معلوم نیست واقعا چند نفر رو گیر بندازه!
خلاصه قضیه اینه که ترامپ می‌خواد تولید چیپ رو کشور خودش داشته باشه و هر شرکتی که بخواد تو آمریکا کارخانه بزنه یا فقط قولش رو بده، باهاش راه میان و تعرفه‌ای هم نداره. ولی بقیه‌ها مواظب باشن که اگه فقط حرف بزنن و عمل نکنن، بعدش ممکنه یهو شگفت‌زده بشن و جریمه بشن! پس این وسط یه راه در رو حسابی برا شرکتا باز گذاشته: فقط کافی نشون بدن “ما داریم تو آمریکا سرمایه‌گذاری می‌کنیم”، اون وقت تعرفه رو دور می‌زنن!
منبع: +
