گوشی بعدیت شاید سرعت حافظه‌ای مثل SSD لپ‌تاپ‌ها داشته باشه! همه‌اش هم تقصیر هوشه مصنوعیه!

خب بچه‌ها، آماده‌این که یه خبر داغ از دنیای گوشی‌ها بشنوید؟! احتمال داره گوشی‌های نسل بعدی، حافظه‌هایی داشته باشن که حتی از لپ‌تاپ‌های رده متوسط الان هم سریع‌تر باشن! قضیه اینه که انجمن JEDEC (که یعنی همون گروهی که استانداردای حافظه‌ رو واسه وسایل الکترونیکی درمیارن) داره یه استاندارد جدید به اسم UFS 5.0 آماده می‌کنه.

UFS 5.0 چی داره؟ سرعتایی نزدیک به ۱۱ گیگابایت بر ثانیه! یعنی حتی از بعضی SSDهای کامپیوتر که با PCIe 4.0 کار می‌کنن هم سریع‌تره. (یه توضیح کوچیک: SSD یعنی همون حافظه‌های جامدی که به جای هارد دیسک‌های قدیمی الان توی لپ‌تاپ و کامپیوتر استفاده میشن و حسابی سریعن. PCIe هم یه جور راه ارتباطیه که سرعت انتقال اطلاعات توی کامپیوتر رو تعیین می‌کنه.)

واسه اینکه بدونید چقدر فرق داره، این UFS 5.0 تقریباً دو برابر سریع‌تر از نسخه UFS 4.1 هست که الان روی گوشی‌های رده بالا داریم. این سرعت با کمک تکنولوژی‌هایی مثل MIPI M-PHY نسخه ۶.۰ (یه جور مکانیزم جدید برای انتقال دیتا بین قطعه‌ها) و UniPro 3.0 (یه پروتکل جدید برای برقراری ارتباط امن و سریع بین بخش‌های مختلف گوشی) ممکن شده.

یه بخش جالب دیگه هم هست به اسم “High-Speed Gear 6” که هر لین (یعنی همون مسیر ارتباطی بین دو قطعه) رو تا سرعت ۴۶.۶ گیگابیت بر ثانیه می‌بره! وقتی دو لین رو با هم به کار می‌گیرن، همین میشه حدود ۱۰.۸ گیگابایت بر ثانیه، که تازه فقط روی گوشی اتفاق میفته!

خب حالا چرا همچین سرعتی لازمه؟ همه‌چیز برمی‌گرده به هوش مصنوعی یا همون AI (یعنی کامپیوترها بتونن خودشون یاد بگیرن و کار انجام بدن). گوشی‌های امروزی برای چیزایی مثه ترجمه آنی، بهبود عکس و ویدیو یا تشخیص صدا هی دارن بیشتر وابسته به AI می‌شن. البته این امکانات جذابه، اما کلی داده نیاز داره و باید خیلی سریع همه چی از حافظه خونده و نوشته بشه — واسه همین حافظه پرسرعت الآن خیلی مهمه.

JEDEC میگه این استاندارد جدید مخصوص دستگاه‌هایی مثل موبایل، AI و محاسبات edge (edge device یعنی دستگاه‌هایی که نزدیک کاربر و اطلاعات اصلی هستن، مث مثلاً گوشی، نه سرورهای دوردست). پس بیشتر هدف اینه سخت‌افزار از پس این پردازش سنگین بربیاد، نه اینکه صرفاً ما احساس کنیم گوشی خیلی سریع‌تر شده.

حالا این وسط یه سوال پیش میاد: واقعاً این سرعت برای کاربر نهایی چقدر تاثیری داره؟ چون خیلی وقت‌ها حتی اگه حافظه هم سریع باشه، شاید سیستم‌ عامل گوشی یا برنامه‌ها نتونن اصلاً از کل این سرعت استفاده کنن. یه عالمه محدودیت دیگه هم هست مثل داغ شدن گوشی یا بهینه نبودن برنامه‌ها که باعث میشه شاید تو کار روزمره (باز شدن برنامه‌ها یا انتقال فایل‌ها) فرق بزرگی حس نکنیم. بیشتر این سرعت به کار همون ابزارهای پشت‌صحنه AI میاد.

تیم JEDEC علاوه بر سرعت، چند ویژگی مهندسی جدید هم به این استاندارد اضافه کرده. مثلاً سیستم integrated link equalization که باعث میشه سیگنال ارتباطی مطمئن‌تر رد و بدل بشه (یعنی خطای انتقال دیتا کمتر بشه)، یا وجود یه منبع برق جدا واسه حافظه تا نویز و تداخل کم شه و inline hashing که داده‌های ذخیره شده رو همزمان موقع نوشتن چک می‌کنه که اشتباهی رخ نده. این‌ها باعث میشه حافظه فقط سریع نباشه، بلکه پایدارتر و کم‌مصرف‌تر هم باشه.

البته این وسط یه دردسرم هست: اگه این امکانات زیاد و قطعات پیشرفته باعث گرون‌تر شدن یا مصرف برق بالاتر گوشی بشه، هم قیمت موبایل‌ها میره بالا، هم شارژشون زودتر تموم میشه. این یعنی شرکت‌ها باید حسابی مراقب باشن که یه تعادل خوب بین ویژگی‌ها و قیمت و مصرف برق پیدا کنن.

در کل، اگه علاقه‌داری گوشی‌های آینده چه شگفتی‌هایی قراره داشته باشن، به طور خلاصه: حافظه‌هایی نزدیک به SSD های دسکتاپ، با سرعت باورنکردنی، واسه اینکه AI گوشی‌ها قوی‌تر و هوشمندتر باشه. اما بزرگ‌ترین تاثیرش رو احتمالاً توی کارهای پس‌زمینه و پردازش‌های AI می‌بینیم، نه لزوماً توی جابه‌جایی ساده فایل یا باز کردن اپلیکیشن‌ها. باید ببینیم شرکتا چطور از این ظرفیت جدید استفاده می‌کنن!

منبع: +