اگه فکر می‌کردین موتورای برقی دیگه ته قصه‌شونه، YASA اومده همه چیزو عوض کنه! این شرکت بریتانیایی که تخصصش ساخت موتورای axial flux ـه — یعنی موتوری که به جای مدل‌های معمولی سیم‌پیچ‌ها رو به شکل دیسک می‌چینن و خیلی جمع‌وجور و خفن‌تر می‌شن — دوباره با یه شاهکار برگشته.
ماجرا از این قراره: فقط چند ماه پیش YASA یه رکورد عجیب ثبت کرد، اونم با موتوری که نسبت قدرت به وزنش ۴۲ کیلووات به ازای هر کیلوگرم بود. این خودش باعث شد کلی سر و صدا بشه توی دنیای موتورها. اما حالا با یه موتور جدید، همه رو حسابی سورپرایز کردن. این موتور تازه فقط ۱۲.۷ کیلو وزن داره و می‌تونه توی حالت پیک کوتاه مدت (یعنی وقتی واسه یه مدت کوتاه با حداکثر قدرت کار می‌کنه) بالغ بر ۷۵۰ کیلووات – یعنی بیشتر از ۱۰۰۰ اسب‌بخار – نیرو بده! رکورد قبلی خودشون رو با این کار ۴۰ درصد بیشتر کردن و به یه نسبت فوق‌العاده یعنی ۵۹ کیلووات بر کیلوگرم رسیدن.
یادتون نره! اینا فقط عدد و رقم توی دفترچه نیستن؛ موتور واقعاً ساخته شده و الانم دارن حسابی روش تست انجام می‌دن.
توی جریان توسعه‌ی این موتور، YASA یه سری کارای باحال کرده؛ مثلاً توی بحث مدیریت حرارت (یعنی اینکه چطوری گرمای زیاد موتور رو کنترل کنن تا آسیب نبینه) حسابی خلاقیت به خرج دادن، مهندسی دقیق داشتن و طراحی جمع‌وجور هم کمک کرده تا موتور بدون نیاز به اجزای عجیب‌غریب و کمیاب، این‌قدر قوی شه.
تیم وولمر – مدیر ارشد فنی YASA – خودش میگه: “این یه موتور واقعیه، الان هم داره توی تست‌های داینو (دستگاهی برای سنجش قدرت و عملکرد واقعی موتور) کار می‌کنه. فقط یه طرح کامپیوتری یا نمونه ذهنی نیست. ما با مواد و فرایندای مقیاس‌پذیر، یه موتور برقی ساختیم که از هر چی قبلاً بوده قدرت بیشتری تو همون وزن و حجم می‌ده.”
تا قبل از این، نزدیک‌ترین رقبا مثل Helix، Donut Labs، H3X یا Equipmake تازه داشتن به حدود ۱۳ تا ۲۵ کیلووات بر کیلو می‌رسیدن! یعنی هنوز نصف YASA هم نشدن. حتی Evolito که خودش پایه و اساس فناوری axial flux رو از YASA گرفته بود، فقط تونسته بود ۲۸ کیلووات بر کیلو بزنه.
یASA توی تست‌های مداوم (یعنی وقتی موتور مدت زیادی باید کار کنه نه فقط یه لحظه) هم باز پیشتازه. عددی که برای کارایی پایدارش اعلام کردن حدود ۳۵۰ تا ۴۰۰ کیلوواته، معادل ۴۶۹ تا ۵۳۶ اسب‌بخار.
سیمون اودلینگ، مسئول نوآوری‌های جدید YASA هم کلی ذوق داره: “موتور مون تو تست عملی فراتر از هرچی تصور می‌کردیم بوده. واقعاً دارین با یه سخت‌افزار واقعی طرف می‌شین، نه صرفاً دیتا روی کاغذ.”
درسته که YASA فعلاً نگفته قراره این موتور رو دقیقاً کی تولید انبوه کنه، اما همه تمرکز شون رو گذاشتن روی بهتر کردن تکنولوژی axial flux تا صنعت خودروسازی، مخصوصاً ماشینای فوق‌العاده سریع و پرقدرت، یک دگرگونی اساسی بشه.
یه نکته جالب اینه که کل این روند رو با حمایت مرکز Advanced Propulsion Centre توی انگلستان جلو بردن — اینجا هم یعنی جایی که تمرکزش روی توسعه شیوه‌های نوین محرکه (مثل موتورهای جدید برقی) هست. همه چیز هم جوری طراحی شده که به راحتی بشه مقیاس تولید رو بالا برد، چون از مواد ساده‌ای استفاده می‌کنن و پیچیدگی زیادی تو پروسه تولیدش نیست.
مدیرعامل YASA، یوئرگ میسکا، خیلی به این موضوع افتخار می‌کنه: “سه برابر بیشتر از بهترین موتورای radial flux (که مدل معمولیه موتورها) به قدرت رسیده‌ایم و نشون دادیم با تلاش زیاد و نوآوری چی ممکن میشه.” این radial flux هم یعنی سیم‌پیچ‌ها مثل موتورای همیشگی دور محور هست و الان axial flux بیشتر داره مد میشه چون جمع‌وجورتر و بهینه‌تره!
در نهایت، همه نشستن ببینن YASA قراره موتور بعدیش چیه و چقدر این رکوردها رو جابجا کنه! به قول خودشون، الان فقط با خودشون رقابت دارن. خودشونم قول دادن مرتب آپدیت بدن و ببینیم تو مسیر توسعه بعدی، موتورای axial flux شون قراره تا مرزای جدیدی رو تو دنیای موتورهای برقی جابه‌جا کنن یا نه. واقعاً هیجان داره ببینیم این آینده چطور رقم می‌خوره!
منبع: +
