تا چند سال پیش، هر وقت قرار بود جاده، پل یا هر سازه‌ی بزرگ بسازن، یکی از اصلی‌ترین موادشون ماسه رودخونه بود. اما موضوع اینه که ذخایر ماسه رودخونه داره تموم میشه، هم بخاطر برداشت بیش‌ازحد و هم به خاطر قوانین محیط‌زیستی سخت‌گیرانه. حالا چی کار می‌کنن؟ رفتن سراغ ماسه دریا که راحت‌تر پیدا میشه، ولی یه مشکل اساسی داره: توی ماسه دریا نمک زیاده و این می‌تونه کلی دردسر درست کنه. مثلاً اگر این نمک به جای اینکه حذف بشه همونجوری بمونه، باعث خوردگی میلگردهای فلزی توی بتن میشه و ساختمونا رو زودتر خراب می‌کنه، که هم خطرناکه هم خرج داره.
تا حالا روش سنتی این بوده که کلی آب مصرف می‌کردن تا با شستشو نمک ماسه دریا رو بگیرن. مثلاً واسه یه تن ماسه، باید ۴ تن آب خرج کنن! این نه فقط زمان‌بر و خسته‌کننده‌ست، بلکه تو جاهایی که مشکل کم‌آبی دارن اصلاً قابل استمرار نیست.
اینجاست که محققای موسسه علوم و فناوری دریایی کره جنوبی (KIOST) با یه اختراع خفن اومدن وسط میدون: یه دستگاه شستشوی ماسه که با تکنولوژی اولتراسونیک کار می‌کنه. حالا اولتراسونیک یعنی چی؟ یعنی استفاده از امواج فراصوتی، همون موج‌هایی که فرکانس‌شون از محدوده شنوایی انسان بالاترن و خاصیت تمیزکنندگی و نفوذ بالا دارن.
این دستگاه جدید کاری می‌کنه که ماسه‌های دریا فقط توی ۳ دقیقه و با نسبت ۱ واحد ماسه و ۲ واحد آب، نمک‌شون تا ۰.۰۴ درصد پایین بیاد! (این دقیقاً همون درصدیه که وزارت راه و ترابری کره واسه مصالح ساختمانی امن پیشنهاد کرده.) حالا این عدد ۰.۰۴ درصد یعنی چی؟ یعنی انقدر کم که عملاً دیگه نمک نمی‌تونه به میلگردها آسیب بزنه و عمر سازه طولانی‌تر میشه.
خودِ روش چطوریه؟
این دستگاه اول با فرایندی به اسم کاویتاسیون کار می‌کنه. کاویتاسیون یعنی ایجاد حباب‌های خیلی ریز از طریق امواج صوتی. این حباب‌ها وقتی توی آب می‌ترکن، ذره‌های نمک رو از سطح ماسه جدا می‌کنن. درواقع، انگار هربار یه انفجار کوچولو داره رو سطح ماسه‌ها اتفاق میفته و همه چی رو تا ته تمیز می‌کنه، اونم بدون این که لازم باشه ماسه کلاً توی آب غرق بشه یا کلی آب مصرف شه. این فرایند هم تماس مستقیمی با سطح ماسه نداره و هم خیلی سریع انجام میشه.
از نظر عملیاتی هم این دستگاه قراره انقلابی باشه. همون‌طور که رئیس KIOST گفته، این تکنولوژی هم بحران کمبود ماسه رو حل می‌کنه و هم ایمنی، طول عمر و اقتصادی بودن ساخت‌وساز رو بیشتر می‌کنه. تازه به کمک این روش، میشه با سرعت خیلی بیشتری حجم زیاد ماسه دریا رو آماده استفاده کرد، اونم با مصرف آب کمتر و بدون نگرانی از خوردگی آهن‌آلات داخل بتن. این یعنی هم واسه محیط زیست خوبه و هم واسه پول کارفرماها.
جالبه بدونین نتایج تست این دستگاه انقدر خوب بوده که تو نشریه علمی معتبر علمی (Scientific Reports) هم منتشر شده؛ یعنی تایید شده که واقعا جواب میده و فقط یه ایده نیست.
در کل وقتی ساخت‌وساز تو کل دنیا سرعت گرفته و دغدغه‌های محیط‌زیستی و کمبود منابع مطرحه، اختراعاتی مثل این دستگاه شستشوی اولتراسونیک می‌تونن آینده ساخت و ساز رو تا حد زیادی متحول کنن و پروژه‌ها رو هم ارزون‌تر و هم مطمئن‌تر پیش ببرن. پس شاید بزودی سازه‌های جدید، حتی اگه از ماسه دریا استفاده کنن، دیگه نگران خرابی زودرس به خاطر نمک نباشن!
منبع: +
