تاحالا شده به این فکر کنی که اصلاً چرا داریم پیر میشیم و بدنمون چطوری این روند رو طی میکنه؟ خب، خبر خوب اینه که دانشمندا یه روش خیلی جالب پیدا کردن تا بتونن بفهمن بدنمون واقعاً چجوری داره سن میکشه و چقدر به پیری نزدیک شده! توی این کتاب الکترونیکی اختصاصی، کلی اطلاعات خفن درباره اینکه ساعتهای سن زیستی چیه و چرا اهمیت دارن، جمع شده.
اول بذار یه چیزی رو درباره «ساعتهای سنبندی یا Aging Clocks» بگم: اینا درواقع مدلهای علمی هستن که با بررسی بخشهایی از بدن مثل DNA یا تغییرات شیمیایی توی سلولهامون، تخمین میزنن بدنمون واقعاً چند سالشه نه فقط اینکه شناسناممون چی میگه. مثلاً ممکنه تو شناسنامه ۴۰ سالت باشه، اما ساعت سن واقعی بدن نشون بده مثلاً ۳۵ سالته یا برعکس! این یعنی فقط سن تقویمی مهم نیست، بلکه سن زیستی هم تاثیر داره.
یه بخش بحال از این کتاب درباره «ساعتهای جعبه سیاه یا Black-box clocks» هست. یعنی چی؟ ساعتهایی که دانشمندان ساختنشون ولی دلیل دقیق کارکردشون و جزئیاتش رو خیلی نمیدونن و مثل یه جعبه سیاه فقط ورودی و خروجی مشخصه. مثلاً تو یه سری آزمایش میبینی ساعت نشون میده سن بدن بالاست ولی چرا دقیقاً اینجوری نشون داده، معلوم نیست!
حالا شاید بپرسی آیا میشه دوباره جوون شیم؟ جوابش اینه: دانشمندا دارن بررسی میکنن که با کمک این ساعتها و روشهای مختلف، بشه روند پیر شدن رو کند کرد یا حتی شاید یه روزی برعکسش کرد! مثلاً الان کلی دارو و تکنیک هست که تو آزمایشگاهها دارن روشون کار میکنن تا این رویا رو واقعی کنن.
یه بخش جالب دیگش اینه که حتی روی حیواناتی مثل سگها و دلفینها هم این ساعتهای سن زیستی کار گذاشتن! یعنی فقط انسانها نیستن که دانشمندا دارن سن واقعیشون رو بررسی میکنن؛ میخوان ببینن روند پیری تو حیوانات مختلف چه شکلیه، چون ممکنه سرنخهایی برای طول عمر و سلامتی بهتر خودمون هم بده.
در ادامه بحث، یه ایده خیلی جذاب اومده: وقتی یک موجود جوان با یک موجود پیر کنار هم قرار بگیرن یا بخشهایی مثل خونشون رو عوض کنن، چه اتفاقی میفته؟ دانشمندا دارن آزمایش میکنن ببینن تاثیر «جوان بودن» میتونه بخشی از پیری رو برگردونه یا نه! مثلاً توی آزمایشهای معروفی، خون جوون رو به موش پیر تزریق کردن و یه تغییرایی تو سن زیستی بدنش دیدن!
اگه به این موضوعات علاقه داری و دوست داری بیشتر بدونی که این مدل بررسیها و دستاوردهای جدید چی هستن، کلی کتاب الکترونیکی دیگه هم تو سایت Technology Review هست که فقط مشترکین میتونن بهش دسترسی داشته باشن و موضوعات جذابی مثل پزشکی افزایش طول عمر (Longevity Medicine یعنی روشهایی برای سالمتر و طولانیتر زندگی کردن) رو توضیح دادن.
خلاصه اینکه این ساعتها دارن کمک میکنن بفهمیم دقیقاً بدنمون چقدر پیر شده و شاید یه روزی باعث بشه بتونیم حتی روند پیری رو عقب بندازیم یا جوونتر بمونیم! واقعاً آینده پزشکی خیلی هیجان انگیزه! 😉
منبع: +
