خب بچه‌ها، یه خبر جالب و شاید یه خورده ترسناک! یه مدل جدید اومده که میگه عمر جهانمون کلی کمتر از چیزی بوده که تا حالا فکر می‌کردیم و ممکنه فقط تا ۱۰ میلیارد سال دیگه همه‌چیز تموم شه! البته فعلا فقط یه تئوریه، پس لازم نیست ما براتون زودتر چمدون ببندیم!
حالا قصه چیه؟ دانشمندها دقیق نمی‌دونن که کی و چطوری دنیا تموم میشه. دو تا نظریه اصلی هست که مطرح میشه: یهیش به اسم Big Freeze (یعنی انجماد بزرگ) که میگه جهان همین‌طور هی بزرگ و بزرگ‌تر میشه تا همه ستاره‌ها خاموش و سرد شن و دماش به صفر مطلق برسه (صفر مطلق یعنی سردترین دمای ممکن که دیگه هیچ ذره‌ای انرژی نداره!). نظریه دوم هم Big Crunch هست (فروپاشی بزرگ) که اعتقاد داره توسعه جهان یهویی برمی‌گرده و همه چی جمع میشه و دوباره برمی‌گردیم به یه نقطه شبیه انفجار بزرگ (Big Bang که همون شروع جهان بود).
حالا مشکل اصلی اینه که کسی دقیق نمی‌دونه کدوم سناریو واقعی‌تره. دلیلش اینه که هنوز دانشمندها سر سرعت گسترش جهان اختلاف دارن و حتی به این قضیه میگن بحران کیهان‌شناسی (Cosmological crisis یعنی مشکل اساسی تو فهم ما از جهان).
یه راه‌حل این بحران اینه که “ثابت کیهان‌شناسی” (Cosmological Constant، یه عدد مفهومی که تعیین می‌کنه جهان با چه سرعتی رشد یا جمع میشه) رو واقعاً پیدا کنن. اما برای این کار، باید اول بیتونن بفهمن “انرژی تاریک” دقیقا چیه! انرژی تاریک (Dark Energy) یه نیروی اسرارآمیزه که باعث انبساط سریع‌تر جهان میشه و هنوز کسی نمی‌دونه دقیقاً چیه یا اصلاً از چی ساخته شده.
حالا اخیراً محقق‌ها نتایج جدیدی رو از ابزارهایی به اسم “Dark Energy Survey” و “Dark Energy Spectroscopic Instrument” (این‌ها تلسکوپ‌هایی هستن که دارن دنبال نشونه‌های انرژی تاریک می‌گردن) بررسی کردن. جالبه که این نتایج نشون میده که انرژی تاریک شاید از ذراتی خیالی به اسم “اکسیون” (Axion) درست شده باشه. اکسیون یه ذره خیلی سبک و خیالیه که تقریباً اصلاً با ماده دیگه تعامل نداره!
حالا اگه واقعاً انرژی تاریک از این اکسیون‌ها باشه، معنی‌ش اینه که اون ثابت کیهان‌شناسی منفی میشه و آخرش جهانمون میره سمت فروپاشی بزرگ. توی این مدل جدید، دانشمندها حساب کردن که عمر کل جهان تقریباً ۳۳ میلیارد سال میشه. از اونجایی که الان جهانمون حدود ۱۳.۸ میلیارد ساله، یعنی یک‌سوم راه رو رفتیم و فقط حدود ۱۰ میلیارد سال مونده تا “عمرش تموم شه” و از اون به بعد شروع می‌کنه به جمع شدن!
البته این زمان‌بندی جدید با مدل‌های قبلی خیلی فرق داره. چون بعضی‌شون میگفتن تا صدها میلیارد سال دیگه هم خبری از پایان نیست. اما این مدل جدیده میگه همه‌چیز خیلی زودتر شروع میشه. البته حواستون باشه که همه اینا نظریه‌ان و هنوز راز اصلی انرژی تاریک واسه همه معماست.
یه نکته جالب اینه که قبلاً هم تحقیقاتی بوده که میگفتن شاید جهان حتی مثلاً فقط تو ۱۰۰ میلیون سال دیگه منبسط شدنش قطع شه! از اون طرف، اگر سناریوی انجماد بزرگ درست دربیاد، اون‌وقت باید بیخیال زود تموم شدن دنیا بشیم و باید فکر یه مدت خیلی طولانی‌تر باشیم. حتی این مقدار طولانی انقضاش چیزی نزدیک به عددی مثل ۱ با ۷۸ تا صفر بعدش (یه عدد خیلی وحشتناک بزرگ!) براورد شده!
تازه بعضی نظریه‌ها هم هست که میگن ممکنه گسترش و جمع شدن جهان چندین و چند بار معکوس شه. یا حتی طبق نظریه هاوکینگ (اون فیزیکدان معروف)، ممکنه سیاه‌چاله‌ها کاری کنن که همه‌چیز تو جهان قبل از این سناریوها بخار شه و از بین بره!
جالبه بدونی بعضی دانشمندها هم فکر می‌کنن شاید اصلاً جهان ما قسمتی از یه چرخه بی‌انتها از بیگ‌بنگ‌ها باشه (یعنی هی جهان بمیره، بیگ‌بنگ شه، دوباره رشد کنه، دوباره بمیره… خلاصه یه چرخه جاودونه!). یه عده هم نظریه «جهان شبیه‌سازیه» رو پیشنهاد میدن، یعنی شاید کل دنیا یه بازی یا هولوگرام باشه و واقعاً هیچ‌چی نیست!
ولی فعلاً تنها چیزی که دانشمندها توش هم‌نظرن اینه که فهمیدن آخر و عاقبت جهان خیلی طول می‌کشه و هیچ قطعیتی وجود نداره. پس فعلاً می‌تونیم راحت باشیم و با خیال راحت این موضوعات باحال رو دنبال کنیم!
منبع: +
