خب رفقا، قراره آمریکا غوغا کنه توی حوزه نیروگاه‌های هسته‌ای! دولت آمریکا اومده و ۱۱ تا شرکت خفن رو انتخاب کرده تا توی یه برنامه ویژه به اسم “Pilot Program” یا همون برنامه آزمایشی ری‌اکتور هسته‌ای، نیروگاه‌های هسته‌ای پیشرفته بسازن و تا سال ۲۰۲۶ بهشون برق بدن. (Pilot Program یعنی یه پروژه آزمایشی که برای تست و راه‌اندازی تکنولوژی‌های جدید راه میندازن تا بعدش، راحت‌تر بتونن اون تکنولوژی‌ها رو عمومی کنن.)
این حرکت اساسی از وزارت انرژی آمریکا یا همون DOE شروع شده و هدفشم اینه که تست و ساخت نیروگاه‌های هسته‌ای جدید رو سرعت بده و بالآخره آمریکا رو دوباره به سردمدار انرژی هسته‌ای دنیا تبدیل کنه. خودشون هم گفتن که اگر این پروژه موفق بشه، انرژی برق پایدار و ارزون‌تری به خونه‌ها و کسب‌وکارهای آمریکایی می‌رسه.
برنامه رو زمانی اعلام کردن که رئیس‌جمهور ترامپ قول داده بود آمریکا باید تو انرژی هسته‌ای پیشرو شه و همه این شرکت‌ها باید تا روز استقلال آمریکا (۴ جولای ۲۰۲۶) حداقل سه تا نیروگاه آزمایشی رو برسونن به مرحله “criticality”. (Criticality یعنی اون مرحله‌ای که یه نیروگاه یا راکتور هسته‌ای واقعاً برق تولید می‌کنه!)
این ۱۱ شرکتی که انتخاب شدن، اسم‌هایی مثل Aalo Atomics, Antares Nuclear, Atomic Alchemy, Deep Fission, Last Energy, Oklo, Natura Resources, Radiant Industries, Terrestrial Energy و Valar Atomics دارن. هرکدوم اینا نقش مهمی تو این پروژه دارن. مثلاً شرکت Terrestrial Energy یه پروژه باحال داره که اسمش TETRA هست و بر اساس “IMSR” یا “راکتور نمک مذاب یکپارچه” کار می‌کنه. (IMSR: یه مدل جدید راکتور که توش سوخت هسته‌ای رو با نمک مایع ترکیب می‌کنن، باعث میشه هم امنیت بیشتر باشه و هم برق ارزون‌تر بشه!)
به طور مثال، TETRA می‌تونه تا ۸۲۲ مگاوات حرارتی یا ۳۹۰ مگاوات برقی قدرت تولید کنه! یعنی هم برق ارزون‌تر برای مصرف‌کننده‌ها و هم راندمان بالاتر، مثلاً برای توربین‌های بخار بزرگ.
حالا بیا بریم سراغ شرکت Oklo که طرفدارهای خاص خودش رو داره، مخصوصاً چون از طرف Sam Altman (مدیرعامل OpenAI) حمایت میشه. اوکلو مشغول ساخت اولین نیروگاه Aurora هست که تا ۷۵ مگاوات برق درمیاره و حتی می‌تونه گرمای اضافی هم تولید کنه که خیلی کاربردیه. جالبه بدونی سوخت مصرف شده از یه راکتور دیگه رو هم دوباره استفاده می‌کنن. (این کار بهش می‌گن “بازیافت سوخت هسته‌ای”، یعنی از پسماند نیروگاه‌های قدیمی دوباره انرژی درمیارن.)
یا مثلاً Aalo Atomics یه راکتور خیلی باحال به اسم “Aalo Pod” ساخته که مخصوص دیتاسنترها طراحی شده. دیتاسنتر همون جاییه که سرویس‌های ابری و سایت‌ها روش می‌چرخن، کلی برق میخواد. راکتور Aalo Pod از نوع XMR هست. (XMR یا “راکتور فوق ماژولار” یعنی راکتوری که میشه تیکه تیکه کنیش و متناسب با نیاز هر مشتری کوچیک یا بزرگش کرد!)
آلا پاد می‌تونه ۵۰ مگاوات برق بده و چون ماژولاره، میشه چندتا رو کنار هم چید و مثلاً به راحتی رسید به تأمین برق هزاران سرور یا حتی یه شهر کوچک.
حالا برمی‌گردیم به اینکه اساساً چرا این ۱۱ شرکت اینقدر خوشحال شدن: چون تو این برنامه، کاراشون راحت‌تر تایید میشه و می‌تونن سریع‌تر سرمایه خصوصی جذب کنن، آزمایش کنن و پروانه ساخت نیروگاه رو راحت‌تر بگیرن. ولی یه نکته مهم: همه هزینه‌های طراحی، ساخت، بهره‌برداری و بعداً جمع کردن (Decommissioning یعنی از رده خارج کردن چند سال بعد نیروگاه) به عهده خود شرکت‌هاست.
در کل داستان اینه که آمریکا میخواد حسابی برای آینده انرژی برق، به نسل جدید نیروگاه‌های هسته‌ای تکیه کنه؛ نیروگاه‌هایی که هم امنیت بیشتری دارن، هم گرون نیستن، هم میشه ازشون تو هر جایی استفاده کرد (حتی دیتاسنترها یا مناطق دوردست).
در نهایت اگر این پروژه درست پیش بره، هم تو زمان و هم تو هزینه صرفه‌جویی میشه، هم علم و فناوری امریکا دوباره میره رو بورس، هم برق ارزون و تمیز برای همه. منتظر خبرهای جذاب بعدی درباره این پروژه شگفت‌انگیز باشید!
منبع: +
