بیا با هم یه نگاه جالب به آینده آمریکا بندازیم؛ چون واقعاً ممکنه چند سال دیگه آسمونش پر از پهپادهای جورواجور بشه! قصه از اینجا شروع شد که شرکت Flock Safety که کلاً تو زمینه تکنولوژی پلیسی فعاله، شروع کرده پهپادهایی بسازه که امنیت فروشگاهها رو تامین کنن. مثلاً فرض کن میای یه فروشگاه بزرگ مثل Home Depot، اگر کسی دزدی کنه، تیم امنیتی فروشگاه میتونه از رو پشتبوم یه پهپاد بفرسته که دنبال فرد مشکوک بره تا ببینن کجا میره. این پهپاد حتی ماشین اون فرد رو تو خیابون دنبال میکنه و تصاویر زنده رو مستقیم برای پلیس میفرسته!
حالا این موضوع باعث نگرانی خیلیها شده، مثلاً کسایی که دغدغه آزادیهای مدنی و شخصی دارن! چون میگن این فناوریها مثل همین پهپادهای پلیس، دوربینهای پلاکخوان و کلی ابزار دیگه، دارن کاری میکنن که پلیسها کلی اطلاعات شخصی مردم رو بدون مجوز جمعآوری کنن. جالبه بدونی شرکت Flock الان یه دعوای حقوقی هم تو ویرجینیا داره که دقیقاً بر سر همین نقض حریم خصوصیست.
اما ریشه اصلی بحث، یه قانون خیلی مهم در آمریکاست که سرنوشت دنیای پهپادها رو رقم میزنه: قانون اداره هوانوردی فدرال یا FAA که مقررات پرواز پهپادها رو تعیین میکنه. توضیح کوتاه: FAA همون ادارهایه که مسئول ایمنی و قوانین پرواز تو آمریکاست، مثل یه پلیس هوایی. طبق قانون فعلی، کسی که میخواد پهپادش رو دورتراز جایی که چشمی میبینه پرواز بده، باید مجوز مخصوصی (وايفر) بگیره، که هدفش هم محافظت از مردم و جلوگیری از تصادف و اتفاقات تو آسمونه.
از سال ۲۰۱۸ به بعد، اداره FAA شروع کرد به دادن این مجوزها برای موقعیتهای خاص، مثلاً عملیات جستجو و نجات، بازرسی بیمهای یا تحقیقات پلیسی. پلیسها با کمک شرکت Flock میتونن این مجوزها رو دو هفتهای بگیرن، ولی مشتریهای بخش خصوصی معمولاً باید ۶۰ تا ۹۰ روز صبر کنن.
یه نکته مهم اینه که سالهاست شرکتهایی که پهپاد براشون مهمه – مثل فروشگاههای آنلاین که میخوان بستهها رو با پهپاد برسونن یا حتی شرکتهایی که عضو انتقال اعضای پیوندی پزشکی هستن – خیلی فشار آوردن رو دولت که این قانون وايفر رو حذف کنن و راحتتر بتونن پهپادها رو پشت افق دیدشون هم پرواز بدن. حتی در ژوئن سال گذشته، ترامپ با یه دستور اجرایی (Executive Order یعنی دستوری که رئیسجمهور مستقیم میده و سریع اجرا میشن) خواستار سلطه آمریکا روی پهپادها شد. چند ماه بعد، اداره FAA هم اومد و طرح یه قانون جدید رو منتشر کرد.
این قانون پیشنهادی قراره کار با پهپاد رو برای خیلی گروهها آسون کنه: مثل کارهای کشاورزی، تحویل بسته، نقشهبرداری هوایی و حتی مأموریتهای پلیسی! خلاصه اگه این قانون تصویب بشه، اپراتورها راحتتر میتونن پهپادهاشون رو فراتر از خط دیدشون کنترل کنن و دیگه اونقدر محدودیت قبلی وجود نخواهد داشت.
شاید فکر کنی همه خوشحالن، ولی این وسط یه نگرانی اساسی وجود داره. جِی استنلی (Jay Stanley) که تو پروژه آزادی بیان و حریم خصوصی اتحادیه آزادیهای مدنی آمریکا (ACLU) فعاله – یه پروژهای برای حمایت از حقوق دیجیتال مردم – میگه این قانون عملاً آسمون آمریکا رو پر از پهپاد میکنه بدون اینکه هیچ تضمینی برای حفظ حریم خصوصی مردم بذاره! از نظر اون و خیلی منتقدهای دیگه، یه ناوگان عظیم از پهپادها میتونه منجر به رصد دائمی مردم بشه؛ حتی تو اعتراضات یا تجمعات، یا حتی اینکه مردم حس کنن دائماً زیر ذرهبین هستن.
خب اگه تو هم نظری داری یا نگرانی بابت این قانون، تا ۶ اکتبر فرصت داری بری و نظر عمومیت رو تو سایت رسمی قوانین آمریکا ثبت کنی. در نهایت طبق دستور اجرایی ترامپ، اداره FAA باید تا بهار ۲۰۲۶ قانون نهایی رو اعلام کنه.
خلاصه به نظر میاد آینده نه چندان دور، هم میتونه خیلی هیجانانگیز بشه – با کلی امکانات جدید خاص برای حملونقل و امنیت – و هم یه عالمه سؤال درباره حریم خصوصی و آزادی آدمها وسط باشه. باید منتظر بمونیم و بیینیم کدوم سمتِ ماجرا پررنگتر میشه!
حواست باشه این داستان اولین بار توی یه خبرنامه هفتگی به اسم The Algorithm منتشر شده که هر هفته درباره هوش مصنوعی و تکنولوژی خبر و ماجراهای جالب میذاره.
منبع: +