نسخه آمریکایی تیک‌تاک، شاید نگران‌کننده‌تر از چینیه!

خب بچه‌ها، بیاید یه گپ دوستانه درباره تیک‌تاک بزنیم؛ مخصوصاً وقتی بحث نسخه آمریکاییش وسط باشه! طرفای کاخ سفید هنوز کل جزئیات معامله‌ای که قراره حداقل ۸۰٪ مالکیت تیک‌تاک رو ببره آمریکا رو کامل اعلام نکردن، ولی یه نکته‌ی خاص هست که ممکنه همه تجربه تیک‌تاک رو زیرورو کنه: یعنی الگوریتم تیک‌تاک که از اول بازنویسی، آموزش و توزیع میشه!

اول بذار بگم اصلاً این الگوریتم چی هست! الگوریتم یعنی همون برنامه‌ای که مشخص می‌کنه چه ویدیویی توی فیدت بیاد. تیک‌تاک هم یکی از باحالت‌ترین و هوشمندترین الگوریتم‌ها رو داشته؛ اونقدر خوب که اصلاً متوجهش نمیشی و فقط می‌بینی ویدیوها همیشه به سلیقت نزدیک‌تر میشن! یعنی دو تا ویدیو تعمیر مبلمان ببینی یا یه ویدیوی باحال پرنده تماشا کنی و لایک بزنی، خیلی زود ویدیوهای مشابه برات می‌ریزن، تازه گاهی همون ویدیوی بعدی!

حالا قراره این وسط کلی تغییر اتفاق بیفته. طبق چیزی که دولت آمریکا گفته، شرکت Oracle هم قراره هم سرمایه‌گذار نسخه آمریکایی بشه و هم مسئول نگهداری دیتاهای کاربران آمریکایی. (Oracle یه شرکت بزرگ فناروییه که سرور و خدمات ابری ارائه میده.) ولی این خبرها خیلی جدید نیستن، چون قبلاً هم پروژه‌ای به اسم Project Texas شروع کرده بودن: تیک‌تاک یه بخش مستقل توی آمریکا ایجاد کرده بود به اسم TikTok US Data Security (USDS) که یه سری متخصص امنیت مثل اندی بونیلو و ویل فارل روش نظارت می‌کردن. کل داده‌های ماها (یعنی کاربرای آمریکایی) از سرورهای خارج آمریکا به سرویس‌های ابری Oracle منتقل شد تا خیال دولت آمریکا راحت شه که اطلاعات به دست چینی‌ها نمی‌رسه. (سرور cloud یعنی یه جور ذخیره‌سازی اطلاعات تو اینترنت که به‌جای کامپیوتر یا سرور شخصی روی شبکه‌ای مثل Oracle قرار می‌گیره.)

اون موقع تیک‌تاک قول داد که با اینکه دیتای کاربران آمریکایی جداگانه ذخیره میشه، ولی همچنان امکان تعامل و چرخ زدن بین کاربرای کشورهای دیگه هم وجود داره تا حس جهانی بودن از بین نره.

حالا توی این معامله جدید، دو تغییر خیلی چشمگیر هست: یکی اینکه مالکیت عمده تیک‌تاک از دست ByteDance (شرکت چینی مادر تیک‌تاک) درمیاد و میره به یه کنسرسیوم از شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران آمریکایی. (کنسرسیوم یعنی یه گروه چندتا شرکت و سرمایه گذار که با هم همکاری می‌کنن.) و دومیش که بیشتر ما رو شوکه میکنه، بازنویسی الگوریتمه!

این یعنی قراره برنامه اصلی تیک‌تاک رو یکی دیگه بنویسه. حالا کی واقعاً می‌تونه اون الگوریتم باحال رو عین اصلش درست کنه یا نه، کسی نمی‌دونه! تازه معلوم هم نیست که دولت آمریکا خودش نخواد تو نوشتن الگوریتم دست ببره و کاری کنه یه‌سری محتواها یا صداها کمتر نشون داده شن. (اینجا منظور سانسور یا تغییر ذائقه فنی به نفع یه روایت خاصه)

یه بحث دیگه هم هست: شاید مجبور بشیم کل اپلیکیشن تیک‌تاک رو پاک کنیم و یه نسخه جدید که مورد تایید آمریکاست نصب کنیم! اصلاً معلوم نیست تجربه جدید همون آزادی بیان جذاب قبلی رو داشته باشه یا نه! راستی یه نکته جالب اینجاست که دولت آمریکا فعلاً هیچ حرفی درباره بقیه اپ‌های ByteDance (مث CapCut که خیلیا برای ادیت ویدیوهاشون تو تیک‌تاک استفاده می‌کنن یا Lemon8 که شبکه اجتماعی دیگه‌ایه) نزده؛ یعنی شاید اینا هم بازنویسی یا حتی حذف بشن!

یه سوال مهم این وسط می‌مونه: چین اصلاً موافق این تغییرات هست؟ تا الان ByteDance و دولت چین کاملاً آشکار نگفتن که این توافق رو قبول دارن یا نه. سخنگوی چین فقط گفته که “ما خواست شرکت رو درک می‌کنیم و با مذاکرات تجاری طبق قوانین موافقیم تا یه راه‌حل همه‌جوره پیدا شه.” (یعنی فعلاً چینی‌ها رسماً نه گفتن نه تایید کردن!) از اون طرف، قوانین تجاری چین و آمریکا خیلی فرق داره و چین معمولاً کاملاً کنترل شرکتهای داخل کشورش رو حفظ می‌کنه، ولی برای تیک‌تاک مثل یه استثنا رفتار کردن چون براشون افتخارآمیزه که یه کسب‌وکار به این بزرگی تو آمریکا دارن (۱۷۰ میلیون کاربر آمریکایی و ۵ میلیون کسب‌وکار کوچیک!).

کل ماجرا هنوز قطعی نشده، فقط ترامپ و کاخ سفید دارن میگن این قرارداد خیلی نزدیکه که امضا شه. تا وقتی جوهر قرارداد خشک نشه، هیچ‌چیزی قطعی نیست! خلاصه، بعیده تیک‌تاک آینده همون تیک‌تاکی باشه که همه باهاش خاطره داریم. باید منتظر باشیم ببینیم واقعا چه اتفاقی میفته! 😉

منبع: +