یه اتفاق جالب توی دنیای فناوری‌های نظامی افتاده که کلی سر و صدا کرده! شرکت معروف General Atomics که تو سن‌دیگو آمریکاست، دست به یه پروژه زده تا هواپیماهای جنگی بدون سرنشین یا همون پهپادهای جنگی قوی برای کشورهای اروپایی بسازه. اگه دنبال تکنولوژی‌های جدید توی ارتش‌ها بودی، این موضوع خیلی جذابه!
این هواپیمای بدون سرنشین اسمش YFQ-42A هست (یه جور پروتوتایپ یا نمونه اولیه که الان تو خود آمریکا داره تست میشه و قراره اولین پرواز رسمیش تابستون امسال باشه). حالا قراره همین مدل رو پایه قرار بدن و با همکاری یه شرکت زیرمجموعه توی آلمان یعنی General Atomics Aerotec Systems GmbH (واقع در Oberpfaffenhofen)، مدل‌های جدیدش رو برای اروپا تولید کنن.
همکاری دو طرف آتلانتیک!
شرکت آمریکایی و اون شرکت آلمانی باهم تیم شدن (این همکاری بین دو قاره رو بهش میگن transatlantic partnership) تا این هواپیماها رو طبق استانداردهای اروپا و با استفاده از کلی قطعه و تکنولوژی ساخت اروپا، سرهم کنن و تحویل بدن. خلاصه ماجرا اونجا جالب میشه که مدیر کل General Atomics گفته: «ما خیلی هیجان‌زده‌ایم که تجربه‌مون توی ساخت هواپیماهای بدون سرنشین رو با مهارت شرکت‌های اروپایی مخصوصاً توی سنسورها و سیستم‌های سلاح ادغام کنیم.» همین نشون میده که قراره این پروژه هم برای آمریکا سود داشته باشه، هم برای اروپا.
پهپادهای جنگی نسل جدید
ارقام و اطلاعات نشون میده که توی مارس ۲۰۲۵، نیروی هوایی آمریکا همین مدل YFQ-42A رو به‌عنوان الگو یا مدل اصلی پروژه CCA انتخاب کرد (CCA یعنی Collaborative Combat Aircraft؛ ترجمه ساده: هواپیمای جنگی همکاری‌محور که قرار نیست هیچ خلبانی داخلش باشه!). این نسل جدید پهپادها می‌تونن نقش مهمی در قدرت‌نمایی توی میدان نبرد داشته باشن. نکته باحال اینه که YFQ-42A نه فقط خودش خودکفاست، بلکه می‌تونه هم‌زمان با هواپیماهای سرنشین‌دار هم همکاری کنه؛ یعنی ترکیب انسان و ربات توی جنگ آینده!
خودمختار و تیمی
نیروی هوایی آمریکا داره کلی سرمایه‌گذاری می‌کنه روی چیزی به اسم “پلتفرم‌های همکاری خودمختار” یا Autonomous Collaborative Platforms. یعنی چی؟ یعنی هواپیماهایی که به صورت نیمه‌خودکار کار می‌کنن و می‌تونن باهم تیم تشکیل بدن. این بهشون اجازه میده مأموریت‌های متنوع‌تری رو با هزینه کمتر انجام بدن، انعطاف‌پذیری بیشتری داشته باشن و مثلاً هواپیمای جنگنده گرون قیمت رو کمتر از دست بدن. این YFQ-42A هم دقیقاً برای همین طراحی شده: می‌تونه هم با هواپیماهای فعلی و هم با نسل جدید بعداً به راحتی هماهنگ بشه و به پرواز دسته‌جمعی برسن – که یعنی نیروی هوایی اروپا دیگه محدود به تعداد خلبان یا هواپیمای گرون خودش نیست.
همه این مزیت‌ها باعث میشه کشورهای عضو ناتو مخصوصاً اروپایی‌ها بتونن توی میدان هوایی وزنه سنگینی باشن. چون با داشتن تعداد زیادی از این پهپادهای جنگی، هم قدرت دفاعی بالاتری پیدا می‌کنن و هم قیمتش نسبت به خرید هواپیماهای نسل جدید سرنشین‌دار، کمتر درمیاد (به این مزیت میگن affordable mass یعنی جمعیت زیاد سلاح که هزینه‌ش نسبتاً پایین درمیاد و توی جنگ‌های مدرن خیلی مهم شده).
چرا اروپا؟
مدیرعامل General Atomics گفته: «اروپایی‌ها متحدهای خیلی مهمی برای ما هستن و با ارائه‌ی یه هواپیمای بالغ و آزمایش شده، منتظر همکاری با آلمان و بقیه کشورهای اروپایی هستیم تا این سیستم‌ها رو وارد نیروی هوایی اروپا و ناتو کنیم و کمک کنیم یگان‌های دفاعی‌شون یه نسل جدید و کارآمدتر داشته باشن.»
این پروژه فقط ساختن چندتا هواپیما نیست؛ در واقع یه جور همکاری صنعتی دفاعی بین آمریکایی‌ها و اروپایی‌هاست که باعث میشه دانش و تکنولوژی دو طرف به هم وصل بشه و حتی صنعت دفاعی اروپا هم تقویت بشه.
طبق گزارش منابع کارشناسی مثل Army Recognition، با ساخت و بکارگیری این مدل‌ها، ناتو می‌تونه اهدافش رو تو زمینه teaming (همکاری بین هواپیماهای سرنشین‌دار و بدون سرنشین)، عملیات توزیع شده در آسمون (distributed air operations یعنی اینکه ماموریت‌هاش رو با پراکندگی بیشتری انجام بده تا آسیب‌پذیر نباشه) و به‌دست آوردن حجم قابل توجهی از نیروی هوایی با قیمت مناسب، دنبال کنه و بیاد هم‌سطح قدرت‌های رقیب قرار بگیره.
در مجموع، این حرکت می‌تونه بخش اصلی آینده مبارزات هوایی ناتو باشه و اروپایی‌ها رو تو حوزه هواگردهای بدون سرنشین به سطح جدیدی برسونه. پس اگه از این به بعد شنیدی نیروی هوایی فلان کشور اروپایی داره پهپادهای جنگی نسل جدید استفاده می‌کنه، بدون پایه و اساسش همین پروژه مشترک آمریکایی-اروپایی بوده که با YFQ-42A استارت خورده!
منبع: +
