هوشیاری بچه‌ها از کی شروع میشه؟ یه داستان جالب از مغز کوچولوی نوزادها!

Fall Back

حتماً براتون پیش اومده که به یه کوچولوی تازه به دنیا اومده نگاه کنید و از خودتون بپرسید: “این فسقلی واقعاً از دنیای اطرافش چیزی می‌فهمه؟ کی شروع می‌کنه بفهمه که خودش وجود داره و دنیا چیه؟” راستش این سوال سال‌هاست ذهن همه رو درگیر خودش کرده؛ از والدین گرفته تا دانشمندای علوم اعصاب!

یعنی واقعاً نقطه‌ای هست که آگاهی یا همون هوشیاری (Consciousness، یعنی اینکه آدم بفهمه خودش کیه و داره چه اتفاقی دورش می‌افته) توی مغز کوچولوها روشن میشه؟ یا یواش‌یواش و خیلی نرم و بی‌صدا این چراغ روشن میشه؟

حالا این وسط یه تیم پژوهشی فرانسوی دست به کار شدن تا همین راز رو کشف کنن! توی این تیم، استانیسلاس دهان (Stanislas Dehaene) که یه عصب‌شناس شناختی (Cognitive Neuroscientist، یعنی کسی که کارش کشف عملکرد مغز و ارتباطش با رفتار و فکرهای ماست) از کالج فرانسه بوده و یه متخصص کودکان به اسم ژیسلین دهان-لامبرتز (Ghislaine Dehaene-Lambertz) از موسسه ملی سلامت و تحقیقات پزشکی فرانسه (French National Institute of Health and Medical Research، یه سازمان بزرگ که توی تحقیق درباره سلامتی و مغز کلی کار می‌کنه) حضور داشتن.

این دانشمندها برای اینکه دقیق بفهمن نوزادها از کی آگاه میشن، اومدن دنبال یه الگوی مغزی خاص گشتن. الگویی که توی مغز آدم بزرگا موقع فهمیدن اتفاقات و “آگاه شدن” ظاهر میشه. اونا با دستگاهای بررسی مغزی پیشرفته (مثل EEG یعنی الکتروانسفالوگرافی که فعالیت مغز رو ثبت می‌کنه – خلاصه همون سیم و دستگاه‌هایی که رو سر میذارن تا بفهمن مغز چه سیگنال‌هایی می‌فرسته!) روی مغز بچه‌ها کار کردن.

نتیجه چی بود؟ اونا متوجه شدن که بین یه تا سه ماهگی نوزادها دیگه اون الگوهای مغزی خاص شروع به ظاهرشدن می‌کنن! یعنی یه نوزاد کوچولو که حتی تازه داره گردنش رو کنترل می‌کنه، مغزش نسبت به اتفاقات اطراف واکنش‌هایی نشون میده، شبیه آدم‌های بزرگسال وقتی که دارن اتفاقات جدید رو درک می‌کنن. این یعنی پایه و اساس هوشیاری، خیلی زودتر از حدی که فکر می‌کردیم، توی مغز بچه‌ها شکل می‌گیره.

حالا چرا این موضوع انقدر مهمه؟ چون تا همین چند وقت پیش خیلی‌ها فکر می‌کردن نوزاد تا ماه‌ها اصلاً نمی‌فهمه دور و برش چی می‌گذره و فقط یه موجود کوچولوی بامزه‌اس که می‌خوره و می‌خوابه! الان می‌فهمیم که نه، مغز نوزاد خیلی پیچیده‌تر از ایناست و از همون ابتدا داره سیگنال‌های مهم رو می‌گیره و تفسیر می‌کنه.

پس اگه یه روز دیگه یه کوچولوی بامزه رو دیدی، بدون که شاید بیشتر از چیزی که فکر می‌کنی داره به اطرافش توجه می‌کنه! حتی شاید با اون لبخند ساده‌ش، آگاهانه به دنیای عجیب و باحالِ ما خیره شده باشه.

در کل، تحقیق این تیم فرانسوی بهمون نشون داد چراغ هوشیاری توی مغز بچه‌ها خیلی زود روشن میشه؛ و این خودش معجزه‌ایه از مغز پررمز و راز انسان!
منبع: +