حتماً کلی خبر و حرف درباره واکسن جدید کرونا شنیدی و شاید یه کم سردرگم شدی که بالاخره کی می‌تونه این واکسن رو بزنه، لازمه نسخه بگیری یا نه، پولش رو باید بدی یا بیمه می‌ده؟ خلاصه اومدم اینجا تا همه چی رو برات خیلی راحت و رفاقتی توضیح بدم!
واسه امسال، توی CDC (اینجا یعنی مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌ها تو آمریکا که همه چی در مورد بهداشت و اینا رو مدیریت می‌کنه) بچه‌ها و بزرگ‌ترها کمی اوضاع رو پیچیده کردن و برنامه‌های واکسن رو تغییر دادن. کلی بحث و جلسه بین اعضای کمیته مشورتی CDC، به اسم ACIP (این یه گروه حرفه‌ایه که درباره واکسن‌ها نظر می‌ده) شد، حتی می‌خواستن بگن باید نسخه بگیریم تا واکسن بزنیم!
ولی خیالت راحت! بعد آخرین جلسه پر از بحث‌وگفتگو، به این نتیجه رسیدن که هر کسی بالای ۶ ماه سن داشته باشه، می‌تونه واکسن جدید کرونا رو بزنه. تا وقتی که یا خودش یا مسئولش بره با داروساز یا یکی از پرسنل سلامت مشورت کنه و درباره خوبی‌ها و بدی‌های واکسن حرف بزنه.
نکته خیلی مهم: اگه این توصیه‌های ACIP تایید بشه (که احتمالاً می‌شه)، واکسن برای همه بالای شش ماه بدون نسخه و رایگان خواهد بود، حتی اگه مشکل خاصی هم نداشته باشی که ریسک کرونا واست زیاد باشه.
اینجا بحث سر این بود که مثلا برای افراد بالای ۶۵ سال، بهتره با پزشک یا داروساز مشورت بشه و تصمیم بر اساس شرایط خود شخص گرفته شه – به این می‌گن «تصمیم‌گیری مشترک بالینی»، یعنی خودت و دکتر با هم فکر می‌کنین که به نفعته یا نه.
برای گروه سنی شش ماه تا ۶۴ سال هم وضعیتش همینه: می‌تونی واکسن بزنی، ولی بهتره با یه نفر کاربلد درباره ریسک و فوایدش حرف بزنی.
ولی خیلی از نگرانی‌ها سر این بود که آیا باید بری پیش پزشک خانوادگی یا نسخه بگیری یا نه. اینو بدون که اصلاً و ابداً، نه نیاز به دیدن دکتر هست، نه لازم نسخه بگیری (اینا همون نسخه‌های پزشکی که پزشک می‌نویسه). خیلی‌ها گفتن تو آمریکا ۳۰ درصد مردم حتی دسترسی به پزشک خانوادگی هم ندارن!
چه کسایی باید بیشتر حواسشون باشه و چه افرادی تو معرض خطر بیشتر هستن؟
CDC لیستی داده از چیزایی که اگه هر کدوم رو داری، ریسک کرونا واست بیشتره:
- آسم
- سرطان خون یا بیماری خونی
- بیماری کلیوی و کبدی مزمن
- دیابت نوع ۱ یا ۲ و دیابت بارداری
- بیماری‌های قلبی یا عصبی
- چاقی
- حاملگی یا تازه زایمان کرده باشی یا شیرده باشی
- بیماری‌های ژنتیکی مثل سندرم داون و فلج مغزی
- نقص ایمنی (یعنی سیستم بدنت ضعیف باشه)
- مصرف داروهای ضعیف‌کننده ایمنی
- سابقه مصرف سیگار یا مواد
- کسانی که پیوند عضو یا پیوند مغز استخوان داشتن
و غیره…
حتی اگر این بیماری‌ها رو نداری، باز هم می‌تونی واکسن بزنی. ولی اگه داری، باید بیشتر جدی بگیری.
بعضی از ایالات مثل کالیفرنیا، اورگان، واشینگتن و هاوایی با هم یه گروه به نام West Coast Health Alliance ساختن که توصیه‌های خودشون رو دارن. مثلاً اینا گفتن بهتره همه بچه‌های ۶ ماه تا ۲ سال و خانم‌های باردار واکسن بزنن. کودکان ۲ تا ۱۸ سال بستگی به شرایط خودشون و ریسک‌شون داره. هر کسی که می‌خواد از کرونا شدید در امان باشه – چه ریسک داشته باشه چه نه – می‌تونه واکسن رو بزنه.
هفت تا ایالت شمال‌شرق آمریکا هم یه تیم به اسم Northeast Public Health Collaborative ساختن که با همکاری هم توصیه‌های علمی می‌دن. اینا هم گفتن بچه‌های ۶ تا ۲۳ ماه و همه بزرگ‌سالان بالای ۱۹ سال حتماً واکسن بزنن، بچه‌های ۲ تا ۱۸ سال هم اگه خانواده صلاح دونست، می‌تونن بزنن.
حالا بیمه چطور؟
اگر توصیه‌های جدید CDC تایید شه، بیمه‌ها موظف می‌شن تمام هزینه رو بدن و لازم نیست از جیبت پول بدی. البته بهتره اول با بیمه‌ات یه تماس بگیری مطمئن شی. مثلاً Blue Cross Blue Shield و Aetna CVS Health گفتن که همه رو پوشش می‌دن، طبق قوانین هر ایالت.
بی‌ِبیمه‌ها چه؟
اونا هم می‌تونن واکسن بزنن، فقط برن با داروساز یا پزشک مشورت کنن. خیلی جاها هم مراکز سلامت محلی داره رایگان واکسن می‌زنه؛ روزنامه یا خبر تلویزیونی محل رو چک کن!
کجا می‌تونید واکسن بزنی؟
داروخانه محل، مراکز بهداشت، یا شاید دکتر خانوادگی‌تون. خیلی وقتا مراکز بهداشت زودتر از بقیه جاها واکسن رو میارن. فقط تو بعضی ایالت‌ها یا شهرها ممکنه مجبور باشی نسخه بگیری، وگرنه همه‌جا در دسترسه.
نکته آخر: این مقاله فقط برای اطلاعات عمومیه و مشورت پزشکی حساب نمی‌شه. اگه سوال خاص داشتی بهتره با پزشک یا داروسازت صحبت کنی.
خلاصه حرف آخر، هر کسی دوست داشته باشه و شرایط‌ش رو داشته باشه، می‌تونه واکسن امسال رو بزنه. سن بالا یا پایین فرقی نداره، با خیال راحت اقدام کن و مراقب سلامتی‌ت باش! واکسن زدن یعنی یه قدم بیشتر به زندگی راحت‌تر و مطمئن‌تر نزدیک شدن!
منبع: +
