خب دوستای کنجکاوم، بیاید یه ماجرای باحال از دنیای شامپانزه‌ها رو با هم مرور کنیم. واقعاً فکر می‌کردین فقط انسان‌ها توی مهمونیاشون نوشیدنی الکلی می‌خورن؟ نه بابا! شامپانزه‌ها تو دل جنگل خودشون هر روز یه جورایی دارن با میوه‌های الکلی پارتی می‌گیرن!
یه تیم از دانشگاه کالیفرنیا، برکلی، تازه اومده یه تحقیقی کرده (و مقاله‌ش رو هم 17 سپتامبر منتشر کرده) که خیلی جالبه: اونا اندازه‌گیری کردن چقدر الکل داخل میوه‌هایی هست که شامپانزه‌ها تو آفریقا می‌خورن. باورتون میشه شامپانزه‌ها هر روز تقریباً معادل بیشتر از دو گیلاس نوشیدنی الکلی، الکل مصرف می‌کنن؟ (اگه بخوایم نسبت وزنشون با انسان رو هم در نظر بگیریم، تقریباً دو برابر آدم بزرگ سال یه مقدار متوسط نوشیدنی الکلی بهشون می‌رسه!)
طبق گفته‌ی یه دانشجوی دکترای دانشگاه برکلی به نام الکسی مارو، شامپانزه‌های نر و ماده، هر روز حدود ۱۴ گرم الکل خالص (یا اتانول – همون ماده اصلی الکل) از طریق خوردن میوه دریافت می‌کنن. حالا کسایی که بگن “خب این عدد یعنی چی؟” باید بدونن: این تقریباً معادل یه نوشیدنی معمولی آمریکاییه، ولی چون وزن شامپانزه‌ها کمتره (۴۰ کیلو)، به نسبت بدنشون این مقدار واقعاً زیاده.
تیم تحقیقاتی اومدن دو جای معروف یعنی مکان انگوگو تو اوگاندا و تای تو ساحل عاج رو بررسی کردن. برا اینکه بفهمن توی این میوه‌هایی که از درخت می‌ریزه چقدر الکل هست، از دستگاه‌هایی مثل کروماتوگرافی گازی (یه ابزار پیشرفته برای سنجش مواد مختلف در نمونه)، یه دستگاه شبیه الکل‌سنج تنفسی و حتی تست‌های شیمیایی استفاده کردن.
نتیجه‌ش خیلی جالبه: میوه‌هایی که شامپانزه‌ها خیلی دوست دارن حدود ۰/۲۶ درصد وزنی الکل داشته! یعنی به‌طور معمول تو هر کیلو میوه، یواش یواش خودش رو نشون می‌ده.
جالب‌تر اینکه دو تا میوه محبوبشون – یکی انجیر خاص به اسم Ficus musuco و یکی میوه شبیه آلو به اسم Parinari excelsa – بالاترین میزان الکل رو داشتن. چون شامپانزه‌ها روزی حدود ۴.۵ کیلو میوه می‌خورن (یعنی تقریباً ۵ تا ۱۰ درصد وزن بدنشون!) حساب کن چقدر الکل وارد بدنشون میشه.
یه نکته بامزه اینه که شامپانزه‌ها علائمی از مستی نشون نمی‌دن، حتی وقتی کل روز دارن این میوه‌ها رو می‌خورن. تازه، اگه بخوان واقعاً مست بشن، باید انقدر میوه بخورن که شکمشون باد کنه و دیگه جا نشه!
این مسئله یه فرضیه مشهوری به اسم «میمون‌های مست» یا Drunken Monkey Hypothesis رو پشتیبانی می‌کنه. این فرضیه می‌گه: ما انسان‌ها هم به خاطر گذشتگان میمون‌مون از الکل خوشمون میاد، چون اون قدیم ندیما همشون میوه الکلی می‌خوردن و بدنشون بهش عادت کرده بوده.
یه نکته دیگه هم هست: دانشمندا می‌گن مصرف الکل فقط مختص شامپانزه و میمون و انسان نیست. مثلاً پرنده‌ها هم که میوه یا شهد می‌خورن، مواد الکلی تو بدنشان پیدا شده! یا یه تحقیق قدیمی‌تر نشون داده حیواناتی مثل آی-آی (یه نوع لمور) و اسلوروریس‌ها همیشه نوشیدنی‌ها (شهد) با بیشترین مقدار الکل رو انتخاب می‌کنن! آی-آی اون حیوان بامزه‌ایه که تو ماداگاسکار زندگی می‌کنه و اسلوروریس هم یه نوع پستاندار کوچیک و کند حرکته.
حالا چرا حیوانات سمت چیزای الکلی می‌رن؟ یکی از دلایل اینه که بوی الکل راهنمای خوبیه واسه پیدا کردن میوه‌های رسیده و قنددار که انرژی بیشتری دارن. بعضیا هم می‌گن شاید خوردن یه کوچولو الکل، خوش‌خوراک‌ترشون کنه یا حتی باعث بشه روابط اجتماعی بین‌شون صمیمی‌تر شه!
برای اینکه مطمئن بشن واقعاً شامپانزه‌ها دنبال میوه‌های الکلی می‌رن یا نه، مارو — همون محقق — حتی دوباره رفته اوگاندا تا نمونه ادرار شامپانزه‌ها رو جمع کنه! این‌جوری می‌تونن بفهمن آیا واقعاً تو بدنشون مواد الکلی تولید و جذب میشه یا نه. (راستی جمع کردن ادرار شامپانزه‌ها هم خودش مکافاته!)
در کل نتیجه این پژوهش نشون می‌ده که مصرف الکل از طریق خوراکی‌ها تو عالم حیوانات کاملاً عادیه و شاید علاقه ما آدما هم به خاطر همین عادت اجدادمون باشه!
این مقاله جالب هم تو مجله Science Advances چاپ شده. اگه دوست دارین، منابع بیشتری هم راجع به این موضوع هست که میشه سراغش رفت!
پس هر وقت میوه خیلی رسیده و کمی تخمیر شده پیدا کردین، یاد شامپانزه‌های پارتی‌باز توی جنگل باشید! 😉
منبع: +
