فرض کن لااقل نصف داستانای علمی-تخیلی واقعیت بشه! یه شرکت نوپای هوافضا به اسم اینورژن (Inversion) که تو لس‌آنجلس دفتر داره، به تازگی یه فضاپیمای خیلی خفن به اسم آرک (Arc) معرفی کرده. آرک درواقع اولین “قابلیت پیک سریع از فضا” رو آورده که می‌تونه تا ۲۲۵ کیلوگرم (حدود ۵۰۰ پوند) بار مهم رو از مدار زمین، تقریبا تو کمتر از یک ساعت، به هر جای کره زمین که بخوای برسونه. یعنی فکر کن دارن شبیه پیک موتوری ولی از فضا کار می‌کنن!
آرک چیه دقیقاً؟
آرک یه وسیله‌ی بازگشتی از مداره (Reentry vehicle یعنی وسیله‌ای که از فضا دوباره وارد جو زمین میشه) که تقریباً قد یه میز بزرگه: هشت فوت قد و چهار فوت عرض داره. جالبیش اینه که برای بارهایی مثل کیت پزشکی، پهپاد، یا هر چیز ضروری‌ای ساخته شده و اینورژن می‌خواد چندتا آرک رو بذاره تو مدار تا وقتی لازم شد هر لحظه بتونن بیان پایین و ماموریت رو اجرا کنن.
هم‌بنیان‌گذاراش، جاستین فیاسکتی و آستین بریگز، از ۲۰۲۱ شرکت رو راه انداختن و می‌گن هدفشون ساختن یه شبکه‌ی لجستیک فضاییه که دسترسی به زمین رو دگرگون می‌کنه.
فقط کافی یه درخواست بدی، آرک از مدار حرکت می‌کنه، با سرعت‌های عجیب، محموله رو دقیق در نقطه موردنظر تو کمتر از یک ساعت تحویل میده. حتی گفته شده که آرک می‌تونه تا حدود ۱۰۰۰ کیلومتر موقع بازگشت به اطراف حرکت کنه، یعنی موقع برگشت مثل هواپیما تعیین مسیر می‌کنه.
حالا این وسیله چطور فرود میاد؟ خبری از باند فرودگاه نیست؛ زیر چتر نجات (Parachute یعنی همون چتر که برای کم‌کردن سرعت سقوط استفاده میشه) یواش یواش برمی‌گرده زمین. سوختش هم غیرسمیه که باعث میشه سربازا یا هر تیم زمینی بدون تجهیزات خاص بتونن بهش دست بزنن.
ویژگی مهم دیگه‌اش اینه که طراحی‌اش به صورت “lifting body” هست، یعنی خودش موقع ورود به جو مثل بال عمل می‌کنه و قدرت مانور داره (Lifting body یعنی وسیله‌ای که خودش بدون نیاز به بال جداگونه، لیفت یا قدرت بالا بردن خودش رو داره).
آرک فقط جابه‌جایی بار نیست
اینورژن علاوه بر بحث لجستیک، آرک رو به عنوان سکو یا پلتفرم برای آزمایش‌های هایپرسونیک هم معرفی کرده. هایپرسونیک یعنی سرعت‌های خیلی بالاتر از صوت (مثلا Mach 20، حدود ۲۴ هزار کیلومتر بر ساعت)! این وسیله می‌تونه تو همچین سرعت‌هایی حرکت کنه و شرایط سخت و نیروهای شدید جی رو تحمل کنه. الان خیلی از سازمان‌های دفاعی و تحقیقاتی آمریکا دنبال تحقیق روی این موضو‌عن و اینورژن می‌گه آرک راهی ارزون و قابل تکرار واسه این آزمایش‌هاست.
آرک کاملن قابل استفاده‌ی مجدده (Reusable یعنی دوباره میشه پرتابش کرد و لازم نیست دور انداخت) و دقیق فرود میاد، پس هم می‌تونه باری لجستیکی برسونه، هم زیرساخت آزمایشات سریع و امن باشه. تازه همین الان هم به یه پروژه‌ی مهم ارتش آمریکا به اسم MACH-TB 2.0 دعوت شده.
پشت صحنه، سابقه و آزمایش‌ها
آرک پله بعدی کار اینورژن محسوب میشه. پیش‌تر نسخه‌ی کوچیک‌ترش به نام ری (Ray) تو ژانویه با یکی از پرتاب‌های اسپیس ایکس رفت مدار. ری فقط ۹۰ کیلو بود و بیشتر واسه تست سیستم‌ها مثل رانش (propulsion یعنی سیستم حرکت)، برق خورشیدی و هدایت بود، اما اصلاً قرار نبود برگرده. فیاسکتی گفته ری هنوز داره کار نرم‌افزاریش رو تو مدار ادامه میده و همین باعث شد جرات کنن برن سراغ آرک.
حالا یه نمونه‌ی واقعی مقیاس بزرگ آرک ساختن و ده‌ها بار تست سقوط روش داشتن، مدل‌سازی آیرودینامیکی انجام دادن و هر روز دارن به پرواز اصلی نزدیک‌تر میشن. جالب‌تر اینکه اینورژن با ناسا (NASA یعنی سازمان فضایی آمریکا، وظیفه تحقیق و ماموریت‌های علمی فضایی رو داره)م رو پروژه حفاظت حرارتی مخصوص ورود پرفشار کار می‌کنه تا مطمئن شن آرک در شرایط عجیب کره زمین هم سالم بمونه.
حتی الان تیم هم بزرگ شده؛ حدود شصت نفرن و قول دادن تا سال ۲۰۲۶ اولین ماموریت واقعی آرک رو انجام بدن.
آخر داستان؟
اگر همه چی خوب پیش بره، آرک می‌تونه آینده‌ی جابه‌جایی سوپر اضطراری و حتی عملیات تحقیقاتی و دفاعی رو زیر و رو کنه. فقط تصور کن با یه سفارش فوری تو هر جای دنیا با بالاترین سرعت یه بسته از فضا رو دم خونه‌ات تحویل می‌گیری!
منبع: +
