اگه بدونین توی زنجیره تأمین دارو چه خبر از نظر امنیتی، باورتون نمیشه! یعنی اصلًا موضوع فقط اینکه یه قرصی گم بشه یا جعلی باشه نیست؛ بحث امنیت سایبری این روزا حسابی داغه و بعضاً می‌تونه جون آدما رو واقعاً به خطر بندازه. مثلاً اگه اطلاعات دارویی لو بره یا فعالیت توی یه بخش متوقف شه، همه چیز میریزه به هم و ممکنه دارو دست مریض نرسه یا قاطی شه.
حالا چی کار میشه کرد که اونقدر سیستم ایمن باشه که حتی یه ذره هم کسی نتونه سوءاستفاده کنه؟ اینجاست که یه روش جدید به اسم «معماری Zero Trust» یا همون “عدم اعتماد صفر” میاد وسط.
Zero Trust یعنی چی؟ یعنی هیچ سیستمی، هیچ کاربری، و حتی هیچ دستگاهی، پیش‌فرضاً قابل اعتماد نیست! هر حرکت و هر دسترسی باید دوباره و دوباره چک شه. دیگه مثل قبل نیست که اگه یه بار برید تو سیستم، همه چیز براتون باز باشه. اینجا هر درخواست باید دوباره تأیید بشه و حتماً باید مطمئن شن این شخص یا دستگاه دقیقاً اجازه‌ی همین سطح از دسترسی رو داره یا نه.
سه تا اصل اساسی Zero Trust رو بدونین:
- Continuous Verification: یعنی هر کاری بخوای انجام بدی، اصالتت و اجازه‌ات مدام بررسی میشه؛ ول‌کن نیستن!
- Least-Privilege Access: یعنی همه فقط همون حداقل دسترسی لازمشون رو دارن و نمی‌تونن الکی به بخشای حیاتی نفوذ کنن.
- Data-Centric Security: تمرکز اصلی حفاظت روی خود داده‌هاست، نه فقط شبکه و سخت‌افزار. یعنی حتی اگه کسی تونست وارد سیستم شه، بازم نمی‌تونه به داده‌های حساس دسترسی پیدا کنه.
اگه فکر کنین اینا فقط حرفای تئوریه، باید بدونین توی دنیای واقعی و مخصوصاً صنعت دارو، خیلی وقته دارن این روشو اجرا می‌کنن. مثلاً واسه پیگیری و ردیابی داروها، یه سیستم قوی دارن که از زمان تولید تا رسیدن به دست مصرف‌کننده، همه چی رو زیر نظر داره، تا هیچ داروی تقلبی یا اشتباهی وارد بازار نشه. اصطلاحاً به این سیستم‌ها میگن “drug tracing systems” یعنی سامانه‌هایی که مسیر حرکت ومالکیت هر دارو رو قدم به قدم بررسی می‌کنن.
از همه پرخطرتر، اون بخش‌هایی هست که با داروهای ممنوعه و توهم‌زا و مخدر ها سر و کار دارن. تو این قسمت‌ها، امنیت باید فول‌باشه، چون اگه کسی بتونه به داده‌ها یا تدارکات این داروها دسترسی بگیره، احتمال سو استفاده بالاست.
اگه شرکت‌های دارویی و بخشای زنجیره تأمین، مدل Zero Trust رو جدی بگیرن، تقریباً خیال‌شون راحته که:
- امنیت سایبری‌شون خیلی بالاتر میره.
- اطلاعات حساس مریض‌ها و داروها لو نمیره.
- اگه حمله یا خرابکاری بشه، سریع می‌تونن واکنش نشون بدن و سیستمشون خیلی راحت‌تر مقاوم می‌مونه (به این میگن resilience یعنی مقاومت یا تاب‌آوری).
در کل، این روزا همه پژوهشگرها و حتی کارخانه‌دارا و مدیرای بخش دارو فهمیدن که بدون یه سیستم ردیابی مطمئن و یه سیاست امنیتی سفت و سخت مثل Zero Trust اوضاع خیلی خطرناکه. پس بهتره هممون بدونیم این Zero Trust یه انقلابیه توی امنیت زنجیره تأمین دارو و قراره کلی جون و سرمایه رو نجات بده!
منبع: +
