خب، بیاید یه کم در مورد اینکه بچه‌ها چطوری نوشتن رو یاد می‌گیرن و مغز و فکرشون تو این مسیر چه کارهایی می‌کنه صحبت کنیم. همه‌مون می‌دونیم دبستان یه دوره‌ی بحرانیه برای رشد زبون و نوشتن بچه‌ها. تو همین بازه، مغز بچه‌ها واقعاً داره با سرعت جلو می‌ره و باعث میشه کم‌کم نوشتن براشون راحت‌تر و حرفه‌ای‌تر بشه.
حالا سوال اینجاست: چی باعث میشه تو نوشته‌های بچه‌ها، تفکر و اون چیزی که تو ذهنشونه رو هم ببینیم؟ و اصلاً این داستان فهمیدن مغز بچه‌ها از رو نوشته‌هاشون چه کمکی به آموزش بهتر می‌کنه؟
جواب اینا رو تو یه تحقیق جذاب پیدا کردن. تو این مطالعه، اومدن به مدت شش سال نوشته‌های بچه‌ها رو جمع کردن و با یه روشی به اسم Epistemic Network Analysis یا خلاصه‌ش ENA (یه روش داده‌کاوی پیشرفته واسه فهم ارتباط فکرها و مفاهیم تو متن. مثل یه نقشه مغزی برا نوشته‌ها!) بررسی کردن.
اینا با ENA تونستن یه چیزی شبیه به نقشه‌ی شبکه‌ای مغزی درست کنن که نشون میده بچه‌ها چطور و چقدر تو نوشته‌هاشون فکر می‌کنن و چه جوری مفاهیم رو به هم ربط می‌دن. اطلاعات رو از چند زاویه مختلف بررسی کردن؛ مثلاً از نظر موضوعی (راجع به چی می‌نوشتن) و از نظر شناختی (چطور فکر می‌کردن)، بعدشم تفاوت‌ها رو بین پایه‌های مختلف و حتی جنسیت‌ها چک کردن.
نتیجه چی شد؟ این تحلیل نشون داده ENA واقعاً ابزار خفنیه واسه اینکه بصری بفهمیم تو نوشته‌های بچه‌ها چه الگوهای فکری نهفته‌ست. یعنی تونستن ببینن که تو هر پایه و هر درس، چه جور ساختارهای فکری متفاوتی شکل گرفته و حتی دخترها و پسرها تو چه بخش‌هایی فرق دارن.
خود این کشف باعث شده خیلی بهتر بتونیم بفهمیم چه تفاوت‌های ریز و جالبی تو رشد نوشتن بچه‌ها وجود داره. مثلاً بعضی درس‌ها یا حتی بعضی پایه‌ها، ساختار فکری خاص خودشون رو داشتن. همینطور تفاوت‌های ذهنی بین دختر و پسرها هم یه جور خاصی خودش رو تو نوشته‌ها نشون داده.
حالا نکته مهم اینه که شناختن این تفاوت‌ها می‌تونه به معلم‌ها و مدرسه‌ها کمک کنه تا آموزش نوشتن رو متناسب با هر بچه و هر کلاس شخصی‌تر و مؤثرتر کنن. یعنی اگه بدونیم هر بچه تو ذهنش چه خبره و چطوری فکر می‌کنه، می‌تونیم راه‌های خلاقانه‌تر و کاربردی‌تری برای تقویت نوشتن‌شون پیدا کنیم.
در کل این داستان یعنی: برای تقویت نوشتن بچه‌ها، فقط یاد دادن قواعد بسنده نیست! باید به مغز و فکرشون هم یه نگاه عمیق‌تر بندازیم و بفهمیم چجوری دارن دنیا رو با نوشته‌هاشون به تصویر می‌کشن. اینجوری آموزش واقعاً اثرگذارتر و شخصی‌سازی‌شده‌تر میشه!
منبع: +
