خب بذارید اصلاً سر اصل مطلب بریم. اگه کسی سرطان گوارشی پیشرفته (یعنی همون مرحله ۴ که بیماری به جاهای دیگه بدن هم پخش شده) داشته باشه، طبیعتاً فشار و استرس روحی خیلی بالایی رو تجربه می‌کنه. حالا توی یه تحقیقی که تو ترکیه انجام دادن، اومدن بررسی کردن که دو تا چیز—ذهن‌آگاهی (Mindfulness) و سبک‌های مقابله (که همون روش‌هایی‌ان که هرکسی برای کنار اومدن با چالش‌هاش استفاده می‌کنه)—چقدر روی اضطراب و افسردگی این بیماران تاثیر دارن.
اصلاً ذهن‌آگاهی یعنی چی؟ یعنی همون حالت هوشیار بودن و زندگی تو لحظه حال. کسی که ذهن‌آگاه‌تره، راحت‌تر می‌تونه فکر و احساساتش رو بدون قضاوت ببینه و بپذیره. سبک مقابله هم دو نوعه:
- سبک‌های مقابله سازگار (Adaptive coping): یعنی آدم راه‌های درست و سالمی برای کنار اومدن با مشکلات پیدا می‌کنه.
- سبک‌های مقابله ناسازگار (Maladaptive coping): اینا همون روش‌هاییه که در بلندمدت به آدم ضرر می‌زنن، مثل فرار کردن یا انکار مسئله.
در این تحقیق، ۱۱۰ نفر بیمار که تو مرحله آخر سرطان گوارشی بودن و شیمی‌درمانی تسکینی می‌گرفتن (یعنی دیگه درمان قطعی نبوده، فقط برای بهتر شدن کیفیت زندگی‌شونه)، شرکت کردن. براشون سه تا پرسشنامه ترکی (برای سنجش ذهن‌آگاهی، سبک کنار اومدن با سرطان و میزان اضطراب و افسردگی بیمارستانی) پر کردن و همینطور اطلاعات فردی و پزشکی‌شون هم ثبت شد.
بررسی داده‌ها با تست‌های آماری غیرپارامتری (یعنی وقتی اطلاعات خیلی به صورت نرمال توزیع نشده باشه) و تحلیل همبستگی انجام شد.
حالا برسیم به نتیجه‌ها که خیلی جالبه:
- ذهن‌آگاهی بیشتر، همبستگی مثبت با سبک‌های مقابله سازگار داشت (یعنی کسایی که ذهن‌آگاه‌تر بودن، بهتر با شرایط کنار میومدن).
- جالب اینجاست ذهن‌آگاهی با اضطراب هم رابطه مثبت نشون داد! یعنی کسایی که ذهن‌آگاه‌تر بودن، سطح اضطرابشون هم یه مقدار بیشتر بوده. این یعنی آدم‌ها وقتی هوشیارانه‌تر با اوضاع سخت روبرو می‌شن، ممکنه بیشتر اضطراب رو حس کنن، اما در عوض کمتر سمت راه‌حل‌های ناسالم می‌رن.
- در صورتی که ذهن‌آگاهی با سبک‌های مقابله ناسازگار رابطه منفی داشت. یعنی هرچی آدم ذهن‌آگاه‌تر، کمتر راه‌های ناسالم رو انتخاب می‌کنه.
- بین گروه‌هایی که سبک مقابله متفاوتی داشتن، تفاوت معنی‌داری توی افسردگی نبود! یعنی صرفاً نوع کنار اومدن روی افسردگی تاثیر نگذاشته.
- همچنین مشخص شد که سبک‌های مقابله سالم، با اضطراب هم رابطه مثبت دارن (که این ممکنه عجیب به نظر بیاد، ولی نشون می‌ده اون آدم‌ها با وجود اضطراب، دنبال راه‌حل درستن و صورت‌مسئله رو پاک نمی‌کنن).
در نهایت، محققان تأکید کردن که باید حتماً روحیه و وضعیت روانی بیماران سرطانی رو به طور روتین بررسی کنن و حمایت‌های روانی و اجتماعی شخصی‌سازی شده سرجاش باشه، چون این مسائل خیلی تو سازگاری روانی و کیفیت زندگی تاثیر گذارن.
کلاً اگه بخوام جمع‌بندی کنم، ذهن‌آگاهی یجورایی کمک می‌کنه کمتر به سراغ راه‌های مقابله ناسالم بری، حتی اگه اضطراب رو کمی بالا ببره. مهم اینه که بدونیم هرکسی برای کنار اومدن با شرایط سخت نیاز به حمایت اختصاصی داره و یه نسخه ثابت برای همه جواب نمی‌ده. پس اگر دور و برت کسی با سرطان پیشرفته هست، بدون این حمایت‌های روحی و آموزش روش درست کنار اومدن با مشکلات چقدر می‌تونه بهشون کمک کنه.
منبع: +
