این روزا بازار غذاهایی که از طب سنتی چینی (همون TCM یعنی Traditional Chinese Medicine) الهام می‌گیرن حسابی داغ شده! همزمان با بزرگ شدن این بازار، یه کشمکش جالب بین سنت‌های عمیق و قدیمی مردم و طرز فکر مدرن آدم‌ها به وجود اومده. خلاصه داستان این تحقیق هم دقیقاً راجع به همین موضوعه و سراغ مردم شمال چین رفته تا ببینه چی تو ذهنشون می‌گذره وقتی حرف از غذاهای سلامت با پایه طب سنتی وسط میاد.
یکی از تیکه‌های جدید و مهم این تحقیق اینه که واسه اولین بار یه مفهوم به اسم “Medicine-Food Separation Cognition” یا به اختصار MFSC رو مطرح و بررسی کرده. اگه بخوام خودمونی بگم، MFSC همون طرز فکریه که مردم مدرن دارن و غذا و دارو رو دو تا چیز کاملاً جدا در نظر می‌گیرن. یعنی خیلی‌ها فکر می‌کنن چیزی یا «غذاست» یا «دارو»، نه هر دو تا با هم. این قضیه بیشتر تو شهرها دیده میشه و می‌تونه جلوی فروش این نوع محصولات رو حسابی بگیره.
جالب اینجاست که ریشه استقبال آدم‌ها از این غذاها، همون هویت فرهنگی خودشونه. یعنی هرچی آدم‌ها بیشتر خودشون رو اهل فرهنگو سنت‌های چینی بدونن، بیشتر سمت این غذاهای TCM می‌رن.
از طرف دیگه، شرایط محیطی هم روی طرز فکر آدم‌ها شدیداً تاثیر می‌ذاره مخصوصاً الان که همه تو دنیای دیجیتال و اطلاعات زندگی می‌کنیم. منظور از این «شرایط محیطی» هم می‌تونه تبلیغات دیجیتال باشه، هم فضای شبکه‌های اجتماعی یا حتی سیاست‌ها و مقررات. طرز فکر مدرن هم دیگه فقط به شهرهای بزرگ محدود نیست. مخصوصاً با این همه اپلیکیشن سلامت و اطلاعات آنلاین.
یه تکنیک خفن که تو این تحقیق استفاده شده اینه که دانش روان‌شناسی مصرف‌کننده رو برداشتن و با شبیه‌سازی Agent-Based Modeling قاطی کردن. یعنی مدل‌سازی عامل‌محور، که یه جور شبیه‌سازیه و آدم‌ها رو مثل ربات‌های هوشمند تو کامپیوتر وارد می‌کنی تا ببینی رفتار جمعیشون چه تاثیری رو بازار می‌ذاره.
این رویکرد دوتایی (هم مدل‌سازی آماری معروف به Structural Equation Modeling یا SEM که روابط ذهنی و روانی رو نشون میده، هم Agent-Based Modeling که دنیای واقعی رو شبیه‌سازی میکنه) یه الگوریتم جدید و قابل کپی کردن برای فهم بازارهای سلامتی با ریشه فرهنگی ارائه میده.
خلاصه، پیدا کردن همین مفهوم MFSC، به درد سیاست‌گذارها و شرکت‌ها خیلی می‌خوره؛ چون نشون میده چه استراتژی‌هایی باید برای بازارهای مختلف چین یا حتی کشورایی که فرهنگ سنتی تو بازارشون مهمه، به کار برد. مثلا اگه مجبوری با مردم شهری کار کنی که غذای سنتی رو کمتر باور دارن، باید یه جوری براشون جا بندازی که غذا و دارو همیشه این‌قدر از هم جدا نبوده.
پیشنهاد کاربردی آخر تحقیق هم اینه که اگه قصد داری بازار غذاهای سنتی سلامت رو گسترش بدی، باید حسابی روی تقویت هویت فرهنگی، آموزش، و متناسب‌سازی تبلیغات با شرایط هر شهر کار کنی تا بتونی آدم‌ها رو بهش جذب کنی. پس اگه کسی دوست داره تو این بازار کار کنه یا سیاست‌گذار سلامته، باید حواسش جمع این اختلاف فرهنگ سنت و مدرنیته باشه که یه عامل کلیدی تو موفقیت یا عدم موفقیت محصولات سلامتیه.
منبع: +
