خب بیاین یه کم درباره موضوعی حرف بزنیم که برای خیلی از والدین و البته خود بچهها مهم شده: سواد دیجیتال یا همون مهارت کار با دستگاههای دیجیتال مثل تبلت، موبایل و لپتاپ و از این جور چیزها. تازه، قضیه فقط همین بلد بودن نیست! یک تحقیق جالب تو کره جنوبی (که واقعاً تو فناوری همیشه چند قدم جلوترن!) بین ۵۱۴ تا بچه پیشدبستانی و مادرهاشون انجام شده تا بفهمن واقعاً چی باعث میشه یه بچه تو سواد دیجیتال قوی شه.
این تحقیق اومده دو نوع سواد دیجیتال رو بررسی کرده: یکی “سواد عملیاتی دیجیتال” یعنی اینکه چقدر بچهها بلدن با این دستگاهها کار کنن و مثلاً بتونن اپها رو باز کنن، صفحه رو اسکرول کنن و کارای فنی از این دست. دومی هم “سواد فرهنگی دیجیتال” بود؛ یعنی بچهها چقدر با این ابزارها خلاق میشن، میتونن چیز بسازن یا معنیهای جدید کشف کنن (مثلاً چطوری با تبلت، داستان درست میکنن یا بازیهای آموزشی رو معنیدار بازی میکنن).
حالا فکر میکنی فقط داشتن یه عالمه گجت هوشمند تو خونه کافیه؟ جواب منفیه! این تحقیق نشون داد که دسترسی به منابع دیجیتال تو خونه تأثیر مثبت داره، ولی اینکه بچه چجوری یاد میگیره و انگیزهاش چقدره، تاثیرشو چند برابر میکنه.
پژوهشگرها یه سری چیزا رو همسنجیدن مثل: انگیزه برای بلدشدن (بهش میگن competence motivation یعنی وقتی بچه خودش دوست داره یاد بگیره و موفق شه)، دقت و پافشاری (attention/persistence یعنی حوصله و تمرکز تو یادگیری)، و راهبرد یادگیری (learning strategy یعنی بچه چقدر با برنامه و استراتژی میره جلو).
نتایج جالب بود:
- بچههایی که انگیزه بالاتری برای یاد گرفتن داشتن یا از راهبردهای خوبی استفاده میکردن، وقتی به منابع دیجیتال دسترسی داشتن، تو بخش عملیاتی بهتر بودن. یعنی نه تنها دستگاه داشتن مهمه، بلکه اشتیاق و برنامه داشتن هم کلید اصلیه.
- اما اون بچههایی که فقط حوصله و تمرکز بالا داشتن (یعنی attention/persistence) تاثیر زیادی رو این ماجرا نذاشتن. پس حوصله خالی کافی نیست!
- در بخش سواد فرهنگی دیجیتال، اینکه بچه انگیزه داشته باشه باز مهم بود؛ ولی جالب اینجاست بچههایی که خیلی با استراتژی جلو نمیرفتن، حتی بیشتر سود بردن! یعنی گاهی اوقات یه کم رها بودن و اجازه دادن به بچهها برای خلاقیت و تجربه آزاد، کمک بیشتری میکنه تا بخوای خیلی همه چیز رو مدیریت کنی.
خلاصه و راحت بگم: اینکه بچهها تو خونه ابزار دیجیتال داشته باشن مهمه، ولی کافی نیست. اینکه خودشون دوست داشته باشن یاد بگیرن و کنجکاو باشن، یا بتونن گاهی آزادانه تجربه کنن و حتی اشتباه کنن، روی هوشمندی و سواد دیجیتالشون خیلی تاثیر میذاره. بهترین راه اینه که هم ابزار خوب براشون فراهم کنیم و هم فضاشون رو باز بذاریم تا تجربه کنن و دنبال سوالها و علاقههاشون برن. این طوری میتونن تو دنیای دیجیتال امروزی واقعاً بدرخشن!
منبع: +