اگه فکر می‌کنی یوگا فقط مخصوص بزرگسالاست و قرار نیست به بچه‌ها کمک کنه، بد نیست یه سری به نتیجه‌های یه پژوهش جالب بندازی که روی اثر یوگا روی بچه‌های ورزشکار انجام شده! داستان از این قراره که چندتا محقق اومدن بررسی کنن یوگا واسه بچه‌ها چه تاثیری روی تمرکز و فعالیت مغزشون داره، اونم بین دختربچه‌هایی که توی تیم والیبال فعال بودن.
تو این مطالعه، ۲۰ تا دختر ورزشکار، که حدود ۱۱ سالشون بود و سه سال سابقه والیبال داشتن، انتخاب شدن. این بچه‌ها رو به دو گروه تقسیم کردن: گروه آزمایشی و گروه کنترل. گروه آزمایشی واسه مدت هشت هفته و هفته‌ای حداقل سه بار در هر جلسه ۴۰ دقیقه یوگا کار کردن. این یوگا شامل تمرینات حرکتی (بهش می‌گن asana، یعنی همون حرکات فیزیکی یوگا) و تکنیک‌های نفس‌گیری مخصوص بچه‌ها (که بهش می‌گن pranayama) بود. اما گروه کنترل اصلاً هیچ یوگایی انجام ندادن و کار خاصی روشون انجام نشد.
حالا برای اینکه بفهمن یوگا چه اثری داره، از دو مدل ابزار استفاده کردن؛
اولی آزمون d2 بود که یه تست تخصصیه واسه سنجش تمرکز و توجه آدم‌ها – فکر کن یه مدل امتحان واسه اینکه ببینی چقدر حواست جمعه! دومی هم دستگاه EEG بود که فعالیت الکتریکی مغز رو اندازه می‌گیره. مخصوصاً دنبالش بودن ببینن نسبت امواج مغزی تتا به بتا (یعنی theta/beta power ratio) تو ناحیه پیشونی مغز چه تغییری می‌کنه. این نسبت یه جورایی نشون می‌ده آدم چقدر تمرکز داره یا حواسش پرته.
طبق داده‌هایی که جمع کردن و با کلی تحلیل آماری (تحلیل واریانس، یا همون ANOVA که دقیقاً میاد مقایسه می‌کنه گروه‌ها رو)، متوجه شدن اون دخترایی که یوگا کار کردن، امتیاز تمرکزشون نسبت به گروه کنترل خیلی بیشتر بالا رفته. هم تو نمره کلی آزمون d2 بهتر شدن و هم توی همونی که بهش می‌گن نسبت تتا/بتا تو نقاط Fz، F7 و F8 پیشونی مغز – اینا اسم نقاطیه که روی سر برای گرفتن سیگنال EEG استفاده می‌کنن، یعنی مغز ورزشکارا واقعاً تمرکز بهتری پیدا کرده بود.
علاوه بر این، با مربی‌ها هم صحبت کردن (یعنی از طریق مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته) و جالب این بود که همه‌شون گفتن بچه‌هایی که یوگا کار می‌کردن، موقع تمرینات والیبال تمرکز بیشتری داشتن و بهتر به نکات تاکتیکی مربیا واکنش نشون می‌دادن. یعنی هم خود داده‌ها نشون می‌ده که یوگا موثر بوده، هم تجربه مربیا حرفشو تایید می‌کنه.
خلاصه اینکه نتیجه تحقیق خیلی باحال درمیاد: یوگا واسه بچه‌ها (مخصوصاً اونایی که ورزش می‌کنن) نه فقط به تمرکز و کنترل مغزی بیشتر کمک می‌کنه، بلکه باعث می‌شه رفتار و عملکردشون تو ورزش هم بهتر شه. پس اگه دلت می‌خواد تمرکزت رو افزایش بدی یا بچه‌ای داری که می‌خوای موفق‌تر بشه، یوگا رو جدی بگیر!
پ.ن. فقط یادآوری کنم EEG یعنی دستگاهی که فعالیت مغز رو شبیه یه نقشه ثبت می‌کنه و وقتی از نسبت theta/beta حرف می‌زنیم، داریم راجع به امواج کندتر و سریع‌تر مغز می‌گیم که هرچی این نسبت متناسب‌تر باشه، تمرکز آدم بیشتره. یوگا این نسبت رو تنظیم می‌کنه و مغز آماده‌تر می‌کنه برای تمرکز بهتر!
منبع: +
