تا حالا براتون پیش اومده تو یه دورهی آنلاین باشین و یا از درس خسته بشین یا بالعکس، با حال و انگیزه ادامه بدین؟ خب، کلی چیز هست که روی این موضوع تاثیر میذاره، اما یکی از مهمتریناش همین محیط یادگیری آنلاین جذاب (یا همون EOLE) ـه. منظور از محیط یادگیری آنلاین جذاب اینه که فضای درس جوری طراحی شده باشه که آدم رو واقعا درگیر کنه و نخواد وسط راه ول کنه.
تو این تحقیق اومدن با ۳۶۸ نفر دانشجوی فوقلیسانس که داشتن دوره آنلاین میگذروندن، صحبت کردن و نظرسنجی گرفتن تا بفهمن این مدل محیطهای درس آنلاین چطور میتونن روی درگیر شدن ذهنی یا همون «cognitive engagement» (یعنی اینکه آدم چقدر واقعا و از صمیم دل واردِ یادگیری میشه، نه فقط سر کلاس باشه!) و حال روحی دانشجو (well-being) تاثیر بذارن.
حالا چطور همه چی رو بررسی کردن؟ یه روش آماری نسبتا پیشرفته به اسم «مدلیابی معادلات ساختاری حداقل مربعات جزئی» (Partial Least Square Structural Equation Modeling) استفاده کردن. یعنی اومدن بین همهی عوامل مختلف مثل خودباوری تحصیلی (academic self-concept، یعنی اینکه یه دانشجو چقدر خودش رو تو درس خفن و توانمند میدونه)، حس غرق شدن تو درس (flow، یعنی موقعی که انقدر سرت به یادگیری گرم میشه که گذر زمان رو هم یادت میره)، میزان درگیری ذهنی با درس (اینم خودش دو نوعه: سطحی و عمیق)، و حال کلی دانشجو، ارتباطات رو موشکافی کردن.
نتیجهها جالب بود! مشخص شد وقتی محیط یادگیری آنلاین جذاب باشه، هم خودباوری تحصیلی، هم حس flow، هم درگیری ذهنی عمیق و سطحی، و هم حال کلی دانشجو بهتر و بیشتر میشه. این یعنی اگه معلمها یا سازمانها بتونن چنین فضاهایی رو درست کنن، نه تنها دانشجوها بیشتر تو درس غرق میشن، بلکه حال کلیشون هم بهتر میشه.
یه نکته باحال دیگه این بود که خودباوری تحصیلی بهنوعی نقش واسطه بین محیط یادگیری و حال دانشجو داشت، اما بین محیط یادگیری و درگیری ذهنی (چه سطحی و چه عمیق)، این نقش واسطهای نداشت. برعکس، حس Flow تونست واسطهی اثر محیط یادگیری بر درگیری ذهنی باشه؛ یعنی محیط خوب باعث میشه سرت به درس گرم شه، اونم باعث بشه بیشتر درگیر یادگیری بشی. ولی این Flow تاثیری روی حال کلی دانشجو بهعنوان واسطه نداشت.
از همه مهمتر اینکه اگرچه میشه زنجیروار تصور کرد که محیط خوب → خودباوری تحصیلی → Flow → بعد هم درگیری ذهنی، ولی این زنجیره روی حال روحی نتیجه مثبتی نداشت.
خلاصهی کلام، این تحقیق میگه اگه دنبال اینیم که از کلاسهای آنلاین واقعا حال کنیم و نتیجه بگیریم، باید روی ساختن یه محیط جذاب و مشارکتی سرمایهگذاری کنیم. چون نشون داده شده که فقط محتوا یا معلم کافی نیست؛ خود فضای درس باید جوری باشه که حال و انگیزه دانشجو رو ببره بالا.
پس اگه معلم یا طراح دورهای هستی، حواست باشه فضا رو خشک و موقعیت رو استرسزا نکنی! تا همه از یاد گرفتن لذت ببرن و حالشون هم بهتر باشه!
منبع: +
