چطوری انعطاف‌پذیری ذهنی می‌تونه رابطه‌ی احساسات، درگیر شدن و موفقیت درسیت رو عوض کنه؟

حتماً واست پیش اومده وسط درس خوندن یا کلاس، یا کلی خوشحالی و انگیزه داری یا کلاً حوصله‌ات سر رفته و بی‌حوصله‌ای! جالبه بدونی قبلاً یه عالمه تحقیق نشون داده که احساسات ما موقع درس خوندن (مثل لذت بردن یا خستگی) و اینکه چقدر واقعاً درگیر درس میشیم، حسابی روی نمره و موفقیتمون تاثیر داره. ولی یه چیز تو این وسط زیاد بررسی نشده: اینکه ما بعد این احساسات چی کار می‌کنیم؟ مثلاً اینکه چقدر ذهنمون انعطاف‌پذیره و می‌تونیم با شرایط کنارش بیایم یا روی خودمون کار کنیم.

اینجا منظور از “انعطاف‌پذیری ذهنی” یا Psychological Flexibility همون قابلیته که ذهنمون بتونه خودشو با شرایط سخت یا یه سری چالش‌ها وفق بده و با احساسات منفی یا مثبت راحت‌تر کنار بیاد. یعنی مثلاً اگه وسط امتحان استرس داری یا حوصله‌ات سر رفته، ببینی چطوری می‌تونی تمرکزتو حفظ کنی یا به روال عادی برگردی.

حالا یه تیم پژوهشی اومدن سراغ این موضوع و با ۲۶۱ تا دانشجو بین ۱۸ تا ۲۶ سال که روانشناسی می‌خوندن، یه مطالعه انجام دادن. روش تحقیقشون هم از نوع مقطعی بود؛ یعنی فقط تو یه زمان خاص وضعیت بچه‌ها رو بررسی کردن، نه در طول زمان.

تو نتیجه‌هاشون یه چیز خیلی جالب پیدا کردن: اونایی که از درس خوندن “لذت” می‌بردن، نه تنها مستقیم نمره و موفقیت درسی بالاتری داشتن، بلکه به طور غیرمستقیم هم (یعنی از طریق افزایش انعطاف‌پذیری ذهنی خودشون) بهتر درس می‌خوندن و موفق‌تر بودن. یعنی، هر چی بیشتر حال می‌کردن با درس، انعطاف ذهنیشون هم بیشتر می‌شد و نهایتاً نتایج بهتری می‌گرفتن.

یه نکته خیلی باحال دیگه هم بود: کسایی که از درس “خسته و بی‌حوصله” بودن، مستقیم ارتباطی با کسب موفقیت درسی بالا نداشتن! اما غیرمستقیم، از طریق انعطاف‌پذیری ذهنی و اینکه چطور با این حس بد کنار بیان، موفقیتشون تحت تاثیر قرار می‌گرفت. خلاصه، حتی وقتی حوصله‌ت سر می‌ره، اگر یاد بگیری ذهنتو منعطف‌تر کنی، شانس موفقیتت بیشتره.

پس چی شد؟ نتیجه‌ی اصلی این تحقیق این بود: داشتن یه ذهن باز و وفق‌پذیر واقعاً می‌تونه کمک کنه دانشجوها چه با احساسات خوب (مثلاً انگیزه و لذت)، چه احساسات منفی (مثل بی‌حوصلگی)، باز هم بتونن از پس درس و موفقیت درسیشون بر بیان! یعنی فقط حس خوب داشتن کافی نیست، مهم اینه که بلد باشی با هر احساسی که داری (چه خوب چه بد)، خودتو مدیریت کنی و مسیرتو ادامه بدی.

پس دفعه بعد که دیدی وسط مطالعه یا کلاس احساس خوبی نداری، یا کلاً حال و حوصله‌ات نیست، بدون این طبیعیه و مهم اینه که ذهنتو منعطف نگه داری. با کمی تمرین، می‌تونی حتی از این حسای منفی هم عبور کنی و باز موفق باشی—مثل یه قهرمان!

(پی‌نوشت: “انعطاف‌پذیری روانشناختی” یا همون psychological flexibility یعنی همونطور که گفتم، ذهنمون بتونه خودش رو با شرایط وفق بده، سختی‌ها رو بپذیره و بره سمت هدفش—even اگر احساسش خوب نیست.)
منبع: +