خب بچهها، بیاید یه نگاهی بندازیم ببینیم این هوش مصنوعی (AI)، که همه دارن ازش حرف میزنن، چطوری داره تو جراحیهای دست و بازو (همون اندام فوقانی که به انگلیسی میگن Upper Extremity) سر و صدا به پا میکنه.
اول بذار یه توضیح کوچیک بدم: هوش مصنوعی یعنی سیستمهایی که میتونن مثل مغز آدمها فکر کنن و تصمیم بگیرن – بعضی وقتا حتی بهتر! مثلاً توی پزشکی، AI میتونه تصاویر پزشکی رو تفسیر کنه، پیشبینی کنه عمل جراحی چی میشه یا حتی به جراح موقع عمل کمک کنه.
یکی از تحقیقات جدید اومده همه چیز رو جمعبندی کرده که مشخص بشه این AI دقیقاً کجاها داره به درد جراحها میخوره و تاثیرش چی بوده. اینا طبق یه روش به اسم PRISMA – یه جور قاعده و استاندار برای بررسی دقیق مقالهها – حدود ۱۱۸تا مقاله رو از سال ۲۰۰۹ تا ۲۰۲۴ بررسی کردن. جالب اینجاست که بیشتر مقالاتش مال سالای جدیدن، مثلاً مدیاش ۲۰۲۲ و بیشترین تکرارش مال ۲۰۲۳ بوده – یعنی موضوع حسابی تازهست و هر روز جدیتر میشه.
حالا بریم سراغ اینکه AI دقیقاً تو چه کارایی کمک میکنه:
۱. تجزیه و تحلیل خودکار عکسها (۳۶٪): یعنی همون تفسیر عکسبرداریها، مثل رادیولوژی یا MRI توسط AI. واقعاً کارش اینقدر حرفهایه که داره با دکترها رقابت میکنه و حتی یه جاهایی ازشون جلو زده! یعنی دیگه پیدا کردن مشکلات استخوان و مفصل و … سادهتر شده.
۲. پیشبینی نتیجه جراحی (۲۰٪): اینجا AI خیلی باهوشه و میتونه احتمال موفقیت جراحی، عوارض، عفونت یا حتی هزینهها رو برای هر مریض تخمین بزنه. یعنی جراحا قبل از عمل، با خیال راحتتر تصمیم میگیرن.
۳. ابزار اندازهگیری (۱۴٪): منظور یه سری تکنولوژیاست که دقیقتر از همیشه دامنه حرکتی مفصل، زاویه شونه، قدرت گرفتن یا شکل قرار گرفتن انگشتا رو اندازه میگیرن و به پزشکها واسه برنامهریزی درمان کمک میکنن.
۴. کاربرد در پروتزها (دست و بازوی مصنوعی) (۱۴٪): هوش مصنوعی اینجا باعث شده پروتزها خیلی واقعیتر و سازگارتر بشن، طوری که مریض ها باهاشون راحتتر کار میکنن. پروتز یعنی همون عضو مصنوعی که وقتی یه دستی آسیب کامل میبینه جایگزینش میکنن.
۵. کمک حین جراحی (۱۰٪): یعنی همون لحظه که جراح درگیر عمله، AI میتونه در لحظه راهنمایی کنه یا دادههایی نشون بده که کمک کنه جراحی تمیزتر و دقیقتر پیش بره.
۶. ابزارهای پشتیبان تصمیمگیری بالینی (۶٪): اینا درواقع نرمافزارهایی هستن که به دکترها کمک میکنن بهترین تصمیم درباره روند درمان رو بگیرن. یعنی مثلاً بر اساس کلی اطلاعات، بهترین راه رو پیشنهاد میدن.
خب خلاصهش اینه که هوش مصنوعی حسابی وارد دنیای جراحی دست و بازو شده و داره به جراحها کمک میکنه دقیقتر کار کنن، برنامهریزی بهتری کنن و از همه مهمتر، مریضها درمان بهتری بگیرن. حتی پیشبینی میشه با پیشرفت بیشتر AI، این کمکها هم روز به روز باحالتر و مفیدتر بشه.
اگه کنجکاوی بدونی چه آیندهای داره، باید بگم که این فقط شروعشه! حالا حالاها قراره اکشن ببینیم از این فناوری.
منبع: +