آیا بازی‌های واقعیت مجازی یا همدلی واقعاً می‌تونن استرس اجتماعی بچه‌های تنها رو کم کنن؟!

خب بیاید یه داستان جالب براتون بگم درباره اینکه چطور میشه استرس اجتماعی بچه‌هایی که تو روستاها، والدینشون کنارشون نیستن رو کم کرد. منظورم بچه‌های «حس می‌کنم تنها افتادم» هست، همونایی که بهشون «کودکان رهاشده روستایی» یا به انگلیسی RLBC می‌گن. اینا کسایی هستن که والدینشون برای کار به شهر رفتن و خودشون پیش پدربزرگ و مادربزرگ یا بستگان زندگی می‌کنن، و خب معمولاً حسابی هم دلتنگ و مضطرب میشن.

توی یه مدرسه ابتدایی تو شهر شائودونگِ چین واقعاً اومدن این موضوع رو جدی گرفتن. ۶۰ نفر از این بچه‌ها رو جمع کردن و به طور تصادفی انداختنشون تو سه تا گروه: گروه همدلی (یعنی تمرین می‌کردن که همدیگه رو بیشتر درک کنن، راهکاراشون رو برای فهم احساسات بقیه به کار بگیرن)، گروه اکسِرجیم‌های واقعیت مجازی (یعنی بازی‌های ورزشی که واقعاً می‌ری تو یه دنیای مجازی و حرکت می‌کنی، مثلاً VR exergames یعنی بازی‌هایی که همت ورزش و هم دنیای مجازی رو دارن) و یه گروه هم اصلاً کاری باهاشون نداشتن که همون گروه کنترل بود.

حالا چجوری بررسی کردن؟ یه مقیاسی هست به اسم Children’s Social Anxiety Scale یا خلاصه CSAS؛ یعنی مقیاسی که میزان اضطراب بچه‌ها در موقعیت‌های اجتماعی رو اندازه می‌گیره. این مقیاس رو سه بار زدن: بار اول قبل از شروع هر برنامه، بار دوم درست بعد از ۱۲ هفته تمرین یا بازی، و بار سوم هم چهار هفته بعد از تموم شدن داستان.

نتایج چی شد؟ باحال بود!

  • نفرات هر گروه از اول شرایط نسبتاً برابری داشتن، یعنی هیچکدوم از گروه‌ها از اول کار بهتر یا بدتر نبودن (P > 0.05 یعنی از نظر آماری اختلاف معنی‌دار نیست).
  • بعد از ۱۲ هفته (T1) هر دو گروه همدلی و بازی VR تونستن اضطراب بچه‌ها رو به طور محسوسی کم کنن، ولی اونایی که بازی VR می‌کردن اثر قوی‌تری گرفتن (یعنی زودتر و محسوس‌تر اضطرابشون ریخت).
  • البته وقتی چهار هفته گذشت (T2)، اونایی که با بازی VR کار می‌کردن همچنان تو وضعیت خوبی موندن (اثر باقی موند)، در حالی که بچه‌هایی که تمرین همدلی داشتن، کمی با تأخیر بهتر شدن ولی این اثرشون پایدار بود (در واقع همین‌جوری خوب مونده بودن، اما نسبت به اون چهار هفته تغییر اضافه‌ای نکردن).
  • جالب اینکه گروه کنترل هیچ حرکتی نداشت! نه بهتر شدن، نه بدتر؛ یعنی واقعاً این مداخلات اثربخش بودن.

خلاصه‌اش: اگه بچه یا نوجوانی می‌شناسی که اضطراب اجتماعی داره، چه به خاطر تنها موندن تو روستا باشه، چه هر دلیل دیگه‌ای، بازی‌های واقعیت مجازی ورزشی می‌تونن فوراً حالش رو بهتر کنن و این خوب‌شدن تا مدت‌ها هم بمونه. از اون‌طرف، تمرین همدلی هم جواب می‌ده ولی یواش‌یواش اثر می‌کنه و البته مانا هم هست. نکته جالب این بود که هر کدوم از این روش‌ها مسیر خاص خودشونو دارن، یکی زود جواب می‌ده و یکی آهسته ولی مطمئن.

در کل، شاید بد نباشه توی مدارس یا مراکز مشاوره و حتی خونه‌ها هم این دو تا رو امتحان کنین، هم بازی‌های VR ورزشی و هم تمرین‌های همدلی؛ مخصوصاً اگه با بچه‌هایی سر و کار دارین که احساس تنهایی خیلی اذیتشون می‌کنه. کی می‌دونه، شاید همین چیزای به ظاهر ساده، بتونه باعث بشه لبخند دوباره روی لب‌هاشون بشینه!

منبع: +