یه استارتاپ کم‌تر شناخته‌شده اروپایی به اسم Euclyd اومده با یه خبر واقعا جذاب همه رو شوکه کرده: اونا یه تراشه جدید به اسم CRAFTWERK معرفی کردن که واقعاً به معنای واقعی کلمه می‌تونه بازی شرکت‌هایی مثل انویدیا رو به هم بزنه. بذار از اول برات تعریف کنم که چه خبره!
این تراشه رو هفته پیش توی یه رویداد تخصصی سخت‌افزاری به اسم KISACO Infrastructure Summit 2025 تو سانتا کلارا آمریکا رونمایی کردن. مهم‌ترین نکته این تراشه اینه که به طور خاص واسه هوش مصنوعی agentic طراحی شده – یعنی مدل‌هایی از هوش مصنوعی که خودشون می‌تونن مستقل تصمیم بگیرن و عملیات انجام بدن، نه فقط کاراشون رو تقلیدی انجام بدن.
حالا خود CRAFTWERK SiP (که SiP یعنی System in Package، سیستم کامل توی یک پکیج کوچیک)، فوق‌العاده جمع و جوره و می‌تونه کف دست جا بشه. اما چیزی که توی دلش داره باورنکردنیه: ۱۶,۳۸۴ تا پردازنده SIMD اختصاصی، یعنی پردازنده‌هایی که کارها رو به صورت موازی و سریع پردازش می‌کنن. مثلا SIMD رو اینجوری تصور کن که انگار کلی کارگر داری که همه با هم یه کار رو به طور همزمان انجام می‌دن تا سریع تموم شه.
از اون جذاب‌تر، این تراشه ۱ ترابایت حافظه اختصاصی UBM داره (UBM مخفف Ultra-bandwidth Memory یعنی حافظه‌ای با پهنای باند فوق‌العاده زیاد). حالا این عدد رو هضم کن: این حافظه می‌تونه ۸,۰۰۰ ترابایت بر ثانیه سرعت جابجایی اطلاعات داشته باشه! یعنی از چیزی که انویدیا یا هر رقیبی داری فکرش رو می‌کنی، خیلی جلوتره.
از لحاظ قدرت پردازشی هم، این CRAFTWERK تا ۸ پتافلاپس (Petaflops، یعنی ۱۰ به توان ۱۵ عملیات ممیز شناور در ثانیه) در حالت FP16 و تا ۳۲ پتافلاپس با دقت FP4 ارائه می‌ده. این اعداد، واقعاً برای کسایی که با دنیای هوش مصنوعی سروکار دارن شگفت‌انگیزه و فعلا هیچ غولی مثل Nvidia مشابهش رو روی کاغذ اعلام نکرده.
خود مدیرعامل Euclyd یعنی Bernardo Kastrup گفته که توی طراحی این تراشه همه چی رو – از کوچک‌ترین تا بزرگ‌ترین بخش – خودشون و با تمرکز روی بالاترین بازده و کم‌ترین مصرف برق ساختن. حتی ادعا کردن مصرف برقش نسبت به بقیه محصولات مشابه خیلی پایین‌تره (ولی خب هنوز کسی از بیرون صحت این اعداد رو تایید نکرده).
از نظر عملکرد توی مراکز داده، شرکت Euclyd یه نسخه بزرگ‌تر از این سیستم هم نشون داده که اسمش CRAFTWERK STATION CWS 32 هست. این پلتفرم کل مجموعه از ۳۲ تا SiP کنار هم تشکیل شده (یعنی ضرب در ۳۲ بکن حساب کن چندتا پردازنده جمع می‌شن!). توی این تنظیمات، CRAFTWERK ادعا می‌کنه که به ۱.۰۲۴ اگزا فلاپس قدرت پردازشی می‌رسه (Exaflops، یعنی هزار پتافلاپس یا ۱۰ به توان ۱۸ عملیات!). حافظه UBM وسط این سیستم هم ۳۲ ترابایته (یعنی فوق‌العاده عظیمه!) و می‌تونه همزمان تا ۷.۶۸ میلیون توکن توی مد مولتی‌یوزر تولید کنه. اینجا توکن یعنی همون بخش کوچیک اطلاعات متنی که مدل‌های زبان هوش مصنوعی (مثل ChatGPT) تولید می‌کنن.
مصرف برق این کل پلتفرم فقط ۱۲۵ کیلووات ادعا شده و مهم‌تر از همه، به گفته‌ی خودشون، از نظر هزینه و مصرف انرژی نسبت به راهکارهای فعلی تا صد برابر بهینه‌تره. البته تمام این ادعاها فعلا توسط خود شرکت گفته شده و هنوز تست مستقل بیرونی براش انجام نشده.
برای اینار هم که بخوای بدونی اعداد ادعا شده چطور به دست اومده، گفتن که مبنای تستشون مدل Llama 4 Maverick بوده (که یکی از مدل‌های زبان پیشرفته هوش مصنوعی فیسبوک/متا هست).
جالبه بدونی خود شرکت Euclyd دفتر اصلیش توی آیندهوون هلند هست و یه شعبه هم تو سن خوزه آمریکا داره. اونا حسابی روی مهندسی سبز و طراحی بهینه برای مراکز داده تاکید دارن – یعنی سعی می‌کنن هم تکنولوژی سریع بدهند هم رد پای کربنی رو کاهش بدن.
یکی از سرمایه‌گذارهای شناخته‌شده این پروژه Peter Wennink (مدیرعامل سابق ASML – یکی از مهم‌ترین شرکتای صنعت نیمه‌هادی دنیا) گفته که باور داره آینده مراکز داده با پردازنده‌هایی برای inference هوش مصنوعی (inference یعنی اون‌جایی که مدل هوش مصنوعی از یادگیری اومده، حالا داره جواب می‌ده و عمل می‌کنه) ساخته می‌شه. به اعتقاد اون، سیستم‌هایی مثل CRAFTWERK می‌تونن خیلی سریع فراگیر بشن و قیمت و مصرف انرژی این صنعت رو دگرگون کنن.
نکته‌ای که باید بهش دقت کنیم اینه که همه این اعداد و وعده‌ها الان هنوز روی کاغذن. معمولا استارتاپ‌هایی که تو زمینه چیپ و نیمه‌هادی کار می‌کنن، چالش‌های زیادی دارن: تولید انبوه سخته، پشتیبانی نرم‌افزاری باید قوی باشه، و باید مطمئن بشن با زیرساخت مراکز داده موجود هم سازگاره. همه چیز به این بستگی داره که این محصول تو دنیای واقعی هم بتونه همین‌قدر خوب عمل کنه یا نه.
پس فعلا فقط با یه دسته اعداد خیلی حیرت‌انگیز طرفیم و باید صبر کنیم ببینیم تو استفاده عملی، واقعا این CRAFTWERK می‌تونه معادلات هوش مصنوعی دنیا رو عوض کنه یا نه…
راستی، اگه دنبال لپ‌تاپ‌های خیلی با دوام یا مخصوص برنامه‌نویسی هستی یا حتی وب‌کم‌هایی که مشکل تماس تصویری رو حل کنن، سایت TechRadar کلی معرفی خوب داره که می‌تونی نگاهشون کنی!
منبع: +
