اگه یه وقت توی یه فستیوال موزیک وسط ناکجا‌آباد باشی و برق لازم داشته باشی، یا حتی توی یه ماموریت علمی دورافتاده گیر کنی، احتمالا اولین چیزی که به ذهنت می‌رسه دیزل‌ژنراتورهای پرسروصداست. ولی یه تیم جوون و باحال از بچه‌های مهندسی مکانیک دانشگاه «دورتموند» آلمان، اومدن کاری کردن که خیلیا آرزو داشتن: یه تریلر انرژی سیار با اسم eTrail-Ing ساختن که می‌تونه کلی روز بدون نیاز به برق سراسری، انرژی‌رسانی کنه!
این پروژه، که جزو کار پایانی کارشناسی ارشدشون حساب میشه، کلی چیز جالب داره. بچه‌های تیم اومدن از پنل خورشیدی تاشو (همون photovoltaic module یعنی صفحه‌هایی که با نور خورشید برق تولید می‌کنن)، یه باتری گنجایش بالا و یه سلول سوختی هیدروژنی با قدرت ۲.۵ کیلووات (یعنی یه مخزن کوچیک که هیدروژن رو تبدیل به برق میکنه، خیلی پاک و کم سر و صدا!) کنار هم گذاشتن. همه اینا کنار هم باعث میشه تریلرشون تا ۷ روز توی جاهایی که برق نیست، برق مطمئن و پایدار تامین کنه.
تریلر eTrail-Ing واقعا چندکاره‌ست! از جشنواره و مسافرت گرفته تا استفاده تو مناطق بحرانی. مثلا هم می‌تونه نوشیدنی رو توی یه یخچال نگه داره، هم دارو یا حتی ذخایر خون رو خنک کنه (که توی بحران‌ها خیلی مهمه). توش یه فضای سردخانه/گرمخانه‌ی ۶.۷۶ مترمکعبی گذاشتن که می‌تونه دما رو بین ۴ تا ۲۰ درجه سانتی‌گراد (یعنی بین ۳۹ تا ۶۸ درجه فارنهایت) تنظیم کنه. تازه چندتا پریز برق ۲۳۰ ولت و پورت USB هم داره تا هر وسیله‌ای خواستین شارژ کنین یا برق بگیرین.
نیکلاس وندراث، یکی از بچه‌های این پروژه میگه: «تریلر ما هم برق لوازم و هم برق سردخانه رو میده. بسته به موقعیت، میشه نوشیدنی خنک کرد، یا دارو و خون رو تازه نگه داشت.»
یکی از باحال‌ترین نکاتش اینه که طراحی ماژولار داره (یعنی می‌تونین بخش‌های مختلفش رو با توجه به نیازتون کم و زیاد کنین). مثلا برگزارکننده‌های فستیوال یا تیم‌های امدادی یا حتی دانشمندهایی که میرن جایی دورافتاده، راحت می‌تونن بسته به نیاز خودشون تنظیمش کنن. نه فقط برای روشنایی و شارژ وسایل که حتی برای راه‌اندازی سیستم‌های ارتباطی و یخچال‌ها.
یک چالش مهم این پروژه، هماهنگی بین اجزاست. فین فلوستباخ یکی دیگه از اعضای تیم میگه: «بیشترین سختی توی کار، همین هماهنگ کردن سیستم‌های متفاوت با همدیگه بود.»
تا همین الان بخش زیادی از کار جلو رفته. تشکیلات فلزی تریلر تو پردیس «زونن‌اشتراسه» (اسم یکی از دانشکده‌هاشه) مونتاژ میشه و قطعات الکتریکی، مثل باتری و سلول سوختی هیدروژنی هم افتادن رو خط تست و نصب.
یه نکته خفن دیگه، بحث امنیت و پایش لحظه‌ایه. یه نرم‌افزار داره دائم همه سیستم‌های برق تریلر رو رصد میکنه که مثلا اگه توی سرمایش دارو یا خون خللی ایجاد شد، سریع پیغام بده و نشه خدای نکرده اتفاق بدی بیفته.
سونکه گسلینگ، استاد ناظر این پروژه که خودش متخصص سیستم‌های انرژی نو هست، میگه: «فارغ از اینکه یه محصول خارق‌العاده و سبز داریم، بچه‌ها هم تجربه واقعی مدیریت پروژه و همکاری با صنعت رو در عمل یاد می‌گیرن.» همکاری با شرکت‌های صنعتی و کار تو فضای بین‌رشته‌ای هم بخش مهم کاره و هر دانشجو حداقل دو ترم عضوی از پروژه‌ست تا آموزش عمیق و پیوسته باشه.
قراره نمونه کامل و کاملا عملیاتی این تریلر تا آخر سال ۲۰۲۶ آماده بشه. اما مهم‌تر از آن، این پروژه یه پلتفرم برای انتقال دانش و تمرین مهندسی عملی به دانشجوهاست، چیزی که تو ایران خودمونم خیلی جاش خالیه!
خلاصه اگر دنبال ابتکار واسه برق تمیز و سیار بودین، تیم دورتموندی‌ها سنگ‌تموم گذاشتن: یه تریلر با صفحه خورشیدی، باتری حجیم، سلول سوختی هیدروژن و کلی امکانات جانبی. هم برای سفر و کمپ عالیه، هم برای مواقع اضطراری یا عملیات نجات. میشه گفت برق پاک و قابل اطمینان روی چرخ—چی از این بهتر؟!
منبع: +
