اگه فکر می‌کردین پنگوئن‌ها فقط همین کوچولوهای بامزه‌ای هستن که همه‌جا می‌بینیم، باید بدونین که سه میلیون سال پیش تو نیوزیلند یا همون Aotearoa، یک پنگوئن حسابی گنده زندگی می‌کرده! تازه، این پنگوئن نه تنها بزرگ‌تر از پنگوئن‌های معروف امروزی مثل پنگوئن امپراتور (همون Emperor) و پنگوئن شاه (King) بوده، بلکه طول جمجمه‌ش ۳۱ درصد از امپراتور هم بلندتر بوده! (پنگوئن امپراتور بزرگ‌ترین گونه امروزیه و خودش بیشتر از یک متر قد و ۳۵ کیلو هم وزن داره!)
ما اینو از جمجمه‌ی فسیل شده‌ای فهمیدیم که محقق‌ها تازه کنار ساحل تاراناگی (Taranaki)، نیوزیلند کشف کردن. این سر بزرگ و منقارش کلی دندون طویل و قوی داشته. ظاهراً بیشتر شبیه پنگوئن شاه بوده اما اندازه‌ش واقعا یه غول حسابی!
حالا داستان جالب‌تر هم میشه! اون موقع، یعنی سه میلیون سال پیش، دنیا گرم‌تر از الان بوده — تقریباً ۳ درجه بیشتر از دمای قبل از عصر صنعت. تو همون زمان، آب‌های اطراف نیوزیلند حسابی گرم بوده، یعنی تا ۲۰ درجه هم می‌رسیده. خلاصه این پنگوئن‌های عظیم تو آب‌های گرم، کنار ماهی‌های استوایی مثل box fish (همون ماهی جعبه‌ای) و حتی راهب‌فوک‌ی‌ها (monk seals) که هنوزم تو مناطق گرم زندگی می‌کنن، کیف می‌کردن.
ولی چی شد که این موجودات غول‌پیکر دیگه امروز بینمون نیستن؟ اولش میشه فکر کرد سرما باعث نابودیشون شده، ولی نه! چون پنگوئن‌های کوچیک‌تر مثل crested و little penguin (به ترتیب همون «کاکلداده» و «پنگوئن کوچولو») هنوز هم تو نیوزیلند هستن و از اون زمان تا الان دوام آوردن. تازه، اونایی که عاشق سرما بودن مثل پنگوئن امپراتور و شاه، فقط رفتن قطب جنوب و هنوز همونجا زندگی می‌کنن.
پس چی پدر این غول‌ها رو درآورد؟ یکی از ایده‌ها اینه که حدود ۲.۶ میلیون سال پیش، عصر یخبندان پلیستوسن (Pleistocene Ice Ages — یعنی دوره‌ای که زمین شدیداً یخ زد و سطح دریا بالا پایین شد) شروع شد و خب آب‌وهوا کلی تغییر کرد. اما جالب‌ترش اینه که دانشمندا فکر نمی‌کنن سرما دلیل اصلی مرگ این پنگوئن‌ها بوده باشه، چون گونه‌هایی که به شرایط بدتر عادت دارن هنوز هستن.
یک فرضیه اینه که با ورود شکارچی‌های غول‌پیکری مثل عقاب هاست (Haast’s eagle — عقابی که واقعا بزرگ و ترسناک بوده و حتی موآ، اون پرنده‌های عظیم نیوزیلندی رو هم شکار می‌کرد) و یا کنجه فوربس (Forbes’ harrier — یک پرنده شکاری دیگه)، این پنگوئن‌های بزرگ هدف راحتی برای شکارچی‌هایی بودن که از هوا حمله می‌کردن. چرا؟ چون پنگوئن‌های غول‌پیکر عادت داشتن روی ساحل دسته‌جمعی لونه بسازن و مستقیماً جلو دید پرنده‌های شکارچی بودن. اما پنگوئن‌های کوچیک‌تر که امروزه موندن، زرنگ‌تر بودن! می‌رفتن تو سوراخ‌ها، یا لای بوته‌ها لونه می‌ساختن و معمولا شبانه به ساحل می‌زدن، بنابراین خیلی کم تو چشم شکارچی‌ها بودن.
البته این فقط یکی از احتمالاته. تغییر شرایط دریایی یا کم شدن غذا (که برای پنگوئن‌ها اصلا خوب نیست!) هم شاید تاثیر داشته، اما هنوز جواب قطعی نداریم که چرا پنگوئن‌های گنده نابود شدن و کوچولوها موندن.
یه نکته جذاب اینه که پنگوئن‌های بزرگِ امروزی مثل امپراتور و شاه، معمولاً تو آب‌هایی با دمای ۳ تا ۱۰ درجه زندگی می‌کنن، اما آزمایش‌ها نشون داده تا ۲۰ درجه هم تحمل دارن! یعنی اجدادشون واقعا تو آب‌های خیلی گرم‌تر هماپت شدن.
خلاصه‌ی ماجرا:
- سه میلیون سال پیش پنگوئن فوق‌العاده بزرگی تو نیوزیلند کنار حیوانات گرمسیری زندگی می‌کرده.
- آب‌وهوا اون موقع خیلی گرم‌تر از الان بود، اما با سرد شدن زمین، این گونه غیب میشه.
- شواهد نشون می‌ده سرمای هوا خیلی عامل حذفش نبوده. شاید شکارچی‌های هوایی یا تغییر منابع غذایی موثر بودن.
- امروز فقط تو قطب جنوب و جزایر جنوبی همچین پنگوئن‌هایی هستن و اقوام کوچیک‌ترشون تو نیوزیلند.
کشف این فسیل بهمون کمک می‌کنه بفهمیم گونه‌ها چطور به تغییرات آب‌هوایی جواب میدن و وقتی زمین گرم یا سرد میشه، ممکنه چه بلایی سر حیات بیاد. / راستی کار محققای نیوزیلندی و همکارشون Dan Ksepka و حمایت بومی‌ها (Ngāti Ruanui و Ngāruahine) هم خیلی قابل احترامه که این فسیل رو پیدا و بررسی کردن.
پس دفعه بعد که خبر تغییرات اقلیمی رو شنیدین، یادتون باشه شاید اگه اون پنگوئن غول‌پیکر هنوز بود، امروزه تو نیوزیلند کنار ماهی جعبه‌ای و فوک راهب تو آب گرم داشت خوش می‌گذروند!
منبع: +
