خب بذارین خیلی راحت و خودمونی براتون بگم چه خبره! تو این تحقیق اومدن سراغ یه گروه بزرگ از بچه‌های دبیرستانی تو مدارس ورزشی (یعنی همونایی که ورزش جز اصلی درس و زندگی‌شونه، حدود ۱۳۲۶ نفر، سن ۱۴ تا ۱۸ سال)، تا بفهمن بین سبک فکر کردنِ منفی (یه جوری که اسمش هست “تفکر نشخوارگرانه” یا همون Ruminative Thinking Style، مثلاً وقتی کسی همش به یه موضوع ناراحت‌کننده فکر می‌کنه و ولش نمی‌کنه)، شادکامی و رضایت از زندگی (یا همون Subjective Wellbeing که یعنی حس و حال کلیِ خودآدم نسبت به زندگیش چطوره) و فعالیت بدنی شناختی-رفتاری (Cognitive-behavioral physical activity یا CBPA، یعنی ورزشی که با ذهن باز و هدفمند انجام می‌دن و فقط دویدن صرف نیست) چه ربطی وجود داره.
حالا چیکار کردن؟ با یه سری پرسشنامهٔ استاندارد از بچه‌ها خواستن خودشون دربارهٔ میزان نشخوار فکری، حال خوب و نوع ورزش کردنشون حرف بزنن. بعدش اومدن داده‌ها رو با یه مدل آماری پیشرفته چک کردن که اسمش هست Bootstrapped Mediation Model (یعنی مدلی که می‌فهمه یه عامل بین دوتا چیز چه نقشی داره).
نتیجه‌ها چی شد؟ خب، معلوم شد هرچی نشخوار فکری بیشتر باشه، حال بچه‌ها بدتره! (کد ضرایب منفی بود: β = −0.1792 و کاملاً معنی‌دار). ولی جالب اینجاست که اگر بچه‌ها تو ورزششون یه نگاه شناختی-رفتاری داشتن، یعنی نه فقط واسه ورزش بلکه برای ذهن و مدیریت احساس‌هاشونم فعالیت داشتن، این رابطه منفی تا حدی کم می‌شد (این وسط یه اثر واسطه‌ای با β = 0.0779 دراومد که اونم حسابی معنی‌دار بود).
خلاصه‌اش اینه که اگه ورزش کنیم و سعی کنیم موقع ورزش ذهنمونو باهوش‌تر و هدفمندتر راه بندازیم (مثلاً مثل همون چیزی که تو درمان شناختی-رفتاری یا CBT می‌گن، یعنی یاد بگیریم چطور خودمونو کنترل کنیم و احساساتمون رو مدیریت کنیم)، به احتمال زیاد حال روحیمون بهتر می‌شه و حتی آدم‌هایی که زیاد نشخوار فکری دارن هم کمتر اذیت می‌شن.
ولی این تحقیق چندتا محدودیت هم داشت: همه‌ی داده‌ها رو تو یه بازه زمانی کوتاه و با خوداظهاری گرفتن (یعنی بچه‌ها خودشون گفتن چقدر حالشون خوبه یا بد)، و فقط مخصوص مدارس ورزشی بود، پس نمی‌شه کلی برای همهٔ نوجوون‌ها نسخه پیچید. بهتره تو تحقیقات آینده، طولانی‌تر برن سراغ بچه‌ها و جاهای مختلف رو هم بررسی کنن.
در کل اما، این مطالعه نشون می‌ده که ورزش کردنِ با نگاه شناختی و رفتاردرمانگرانه، احتمالاً یه قفل مهم برای حالِ خوب بچه‌هاست، به‌ویژه اونایی که هی تو فکرن و استرس دارن. پس اگه حس می‌کنی زیاد ذهنت درگیر می‌شه، یه امتحانی به این مدل ورزش بده!
منبع: +
