اگه فکر میکنین فقط کسانی که افسردگی شدید دارن باید نگران باشن، بهتره بازنگری کنین! خیلی از دانشجوها دچار یه جور افسردگی پنهان یا همون «خفیف» هستن که هنوز تبدیل به افسردگی کامل نشده. توی این مقاله میخوایم درباره یه موضوع جالب حرف بزنیم: اینکه چطور سرکوب کردن احساسات میتونه به همین افسردگی پنهان دامن بزنه و چه چیزایی میتونه جلوی این اثر منفی رو بگیره.
اول یه توضیح ساده: “Expressive suppression” یا “سرکوب ابراز احساسات” یعنی اینکه وقتی یه حسی مثل غم یا خشم دارین، به جای اینکه ابرازش کنین (مثلاً گریه کنین یا حرف بزنین)، تو خودتون نگهش میدارین و واکنشی نشون نمیدین. خیلی وقتا فکر میکنیم این کار باعث میشه قویتر باشیم، ولی تحقیقات جدیدتر یه چیز دیگه میگن.
حالا “Negative attention bias” چیه؟ یعنی اینکه آدمها تمایل دارن بیشتر حواسشون رو به اتفاقات یا نکات منفی اطرافشون بدن و روی اونها تمرکز کنن. وقتی مدام حواست به بدیها باشه، خب طبیعیه حال دلتم بد بشه دیگه!
توی این پژوهش که روی ۹۵۶ دانشجو بین ۱۹ تا ۲۴ سال انجام شده، اومدن دقیقاً این موضوع رو بررسی کردن: آیا واقعاً سرکوب احساسات باعث افسردگی پنهان میشه و آیا این مسئله از طریق “تمرکز روی منفیها” بدتر میشه؟ و از اون بالاتر، آیا اعتماد به نفس هیجانی (emotional self-efficacy) میتونه این اثرات رو کمتر کنه یا نه؟
اعتماد به نفس هیجانی یعنی اینکه چقدر فکر میکنی میتونی احساساتت رو مدیریت کنی، مثلاً با ناراحتی یا عصبانیت کنار بیای.
نتیجه چی بود؟ خیلی جالب: مشخص شد که سرکوب احساسات مستقیماً باعث نمیشه افسردگی پنهان بیاد سراغت، بلکه این وسط “تمرکز روی منفیها” نقش مهمتری داره. یعنی وقتی احساساتتو سرکوب میکنی، حواست بیشتر به نکات منفی میره و همین باعث افزایش افسردگی پنهان میشه.
اما یه نکته خیلی جالبتر هم این بود که اعتماد به نفس هیجانی میتونه این چرخه رو قطع کنه. یعنی کسایی که بلد بودن با احساساتشون کنار بیان و مدیریت کنن، حتی اگر احساساتشون رو سرکوب میکردن، این موضوع زیاد به افسردگیشون اضافه نمیکرد یا تمرکز روی منفیهاشون کمتر میشد.
پس خلاصه اینکه: سرکوب کردن احساسات به طور غیرمستقیم (از طریق بیشفعالی روی اتفاقات منفی) باعث افسردگی پنهان میشه، اما اگر اعتماد به نفس هیجانی داشته باشی، میتونی این تأثیر منفی رو تا حد خوبی کنترل کنی.
این نتایج کمک میکنه بفهمیم چطور میشه برای جلوگیری از افسردگی تو دانشجوها برنامهریزی کرد؛ مثلاً به جای گفتن اینکه نباید احساساتتو نشون بدی، باید بهت یاد بدن باهاشون کنار بیای و روی خوبیا هم تمرکز کنی، نه فقط بدیا.
در کل، اگه دانشجویی یا کسی رو میشناسی که احساس میکنی اینجوریه، حتماً این نکته رو براش توضیح بده: احساساتتو قورت دادن راهحل نیست؛ باید باهاشون کنار بیای و یاد بگیری روی مثبتها هم تمرکز کنی تا حال دلت بهتر بمونه!
منبع: +