اگر از اون دسته آدمایی هستین که تنیس حرفی براتون داره یا حتی فقط دوست دارین بدونین ورزشکارای حرفه‌ای دنیا چطوری از پس فشارها برمیان، این مقاله خیلی به دردتون می‌خوره. بیاید یه جور خودمونی نگاه کنیم به نقش مدیتیشن ذهن‌آگاهی و اینکه چطور می‌تونه حال تنیس‌بازا رو خوب کنه و جلوی سوختگی شغلی (همون burnout یعنی همون حالت خستگی و بی‌حوصلگی شدید به خاطر فشار کار یا ورزش زیاد) رو بگیره.
خب، تو یه تحقیق که با ۱۲۰ نفر از معروف‌ترین و بهترین تنیس‌بازهای دنیا (میانگین سنی تقریباً ۲۴.۸ سال) انجام شد، اومدن چندتا چیز مهم رو بررسی کردن. اولش پرسیدن چقدر اهل مدیتیشن ذهن‌آگاهی هستن (Mindfulness meditation همون تمرکز کردن روی حال و هوای الانِ خودشون، بدون قضاوت و نگرانی از گذشته یا آینده‌ست)، بعد هم وضعیت ریکاوری یا بهبود روحی‌شون بعد تمرین یا مسابقه رو سنجیدن، میزان burnout رو پرسیدن و در آخر هم مقاومت روانی یا همون psychological resilience رو بررسی کردن (یا همون تاب‌آوری که یعنی چقدر راحت با مشکلات روحی کنار میان).
نتیجه خیلی جالب بود! مدل معادلات ساختاری (یه روش آماری که با SmartPLS 4 تجزیه و تحلیلش کردن – SmartPLS 4 یه جور نرم‌افزاره واسه تحلیل داده‌های کمّی) نشون داد که:
- هرچی ورزشکارا بیشتر مدیتیشن ذهن‌آگاهی انجام بدن، ریکاوری روحی‌شون بهتر میشه (ضریب ارتباطش β = 0.42، یعنی خیلی قابل توجه!).
- بیشتر کار کردن ذهن‌آگاهی باعث کمتر شدن burnout هم میشه (β = –0.30)، یعنی اون حس خستگی و دلسردی کمتر میشه.
- یه نکته باحال اینکه اثر مثبت ذهن‌آگاهی روی کمتر کردن burnout تا حدی از راه ریکاوری اتفاق می‌افته (یعنی ذهن‌آگاهی → ریکاوری → کمتر شدن burnout)
ضریب این واسطه‌گری هم β = –0.19 بوده. - ورزشکارایی که تاب‌آوری بالاتری داشتن، بیشتر از فواید مدیتیشن ذهن‌آگاهی بهره بردن (ضریب تاثیر تعدیلی تاب‌آوری هم β = 0.22). یعنی هرچی ذهنت قوی‌تر باشه، اثر مدیتیشن رو بیشتر حس می‌کنی.
- این مدل تقریباً ۴۱ درصد از اختلاف ریکاوری بین بازیکنا و ۵۳ درصد از اختلاف سطح burnout بین‌شون رو توضیح میده (یعنی تاثیرش عملاً قابل توجهه).
حالا خلاصه ماجرا: توی ورزش حرفه‌ای، مخصوصاً جایی مثل تنیس با این همه فشار روانی و فیزیکی، مدیتیشن ذهن‌آگاهی می‌تونه حسابی کمک کنه تا بازیکنا زودتر به حالت خوبشون برگردن و کمتر دچار خستگی مفرط بشن. ولی یادتون باشه که تاب‌آوری ذهنی هم مهمه؛ هرچی آدم، مقاوم‌تر و سرسخت‌تر باشه، بازخورد بهتری از مدیتیشن می‌گیره.
پس اگر شما هم ورزش می‌کنین یا حتی توی زندگی روزمره خسته شدین، یادتون باشه یه کم تمرین ذهن‌آگاهی شاید همون چیزی باشه که لازم دارین! و اگه حس می‌کنین روحیه‌تون مقاوم نیست، با تمرین میشه اونم قوی‌تر کرد. به همین راحتی!
منبع: +
